o-Dekl. (m./f.)
titulus ī m
Georges, Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch:
titulus, ī, maskulin, der Titel, die Überschrift, Aufschrift
I)eigentlich
1)im Allgemeinen
nominisLiv.
ire per titulum vetiti nominis, einen verbotenen Namen darauf schreibenOv.
quorum titulus per colla pependit, der feil gebotenen SklavenProp.
titulus inscriptus, der Preis für sich feilbietende DirnenSen. rhet.
titulum inscribere lamnaeLiv.
per titulos memoresque fastos, Inschriften auf Statuen, Triumphbogen usw.Hor.
in libro, cui Parmenides titulus estGell.
huius liber, cui Octavio titulus estLact.
Senecae liber, cui titulus est „Quare bonis etc.“Lact.
in libris (Gellii), quibus titulus est Noctium AtticarumAugustin.
2)insbesondere
a)eine Aufschrift an einem Haus, das zu verkaufen oder zu vermieten ist, der Anschlag
sub titulum nostros misit avara lares, hat habsüchtig mein Haus zum Verkauf gebracht (= es dahin gebracht, dass ich mein Haus verkaufen musste)Ov.
so auch
ire per titulum lares, durch Anschlag feilgeboten werdenProp.
b)die GrabschriftSen.Plin. ep.
tit. sepulcriIuven.
II)übertragen
1)der Titel
a)der ehrenvolle Name, die ehrenvolle Benennung, der Ehrenname, Ehrentitel
consulatusCic.
coniugisOv.
per titulos ingredimurque tuos, besingen deine Ehrenstellen, Verdienste, TatenOv.
titulum servatae pubis Achivae, den Ruhm, die Griechen gerettet zu habenOv.
te titulum mortis habere meae, dass man von dir sage, du seiest schuld an meinem TodOv.
nocturnis titulos imponimus actisOv.
b)das Ansehen, der Glanz
par titulo tantae gloriae fuitLiv. 7, 1, 10Stat. silv. 2, 7, 62
2)der Titel, das Aushängeschild = der äußerliche Grund, die Ursache, der Vorwandvergleiche Weißenb. Liv. 34, 59, 1
haud parva res (lex) sub titulo primā specie minime atroci ferebaturLiv.
quem titulum praetenderitisLiv.
honestiorem causam libertatis quam servitutis praetexi titulo (zum Au., als Au.)Liv.
cum patre suo gerentes bellum Romanos speciosum Graeciae liberandae tulisse titulum, hätten die Befr. Gr. zum scheinbaren Vorwand genommenLiv.
titulus donetur amicae, es muss heißen, es sei ihretwegen geschehen, sie muss glauben, sie sei die UrsacheOv.
3)das Zeichen, Kennzeichen
ciconia titulus tepidi temporisPetron. 55, 6
☞Nebenformen titelusInscr. bei Perret Catac. de Rome p. 170. no. 41, tētulusde Rossi inscr. Chr. I, 491, titolusCorp. inscr. Lat. 5, 914 und titulum, ī, neutrumCorp. inscr. Lat. 6, 8012 und 9199Gloss. IV, 397, 23
Charlton T. Lewis, An Elementary Latin Dictionary:
titulus, ī, masculine cf. τίω, τιμή, a superscription, inscription, label, title, ticket, bill, placard, notice
aram dedicavit cum rerum gestarum tituloLiv.
dant munera templis; Addunt et titulum, titulus breve carmen habebatOv.
signa cum titulo lamnae aëneae inscriptoLiv.
sepulcri, epitaphIuv.
Sub titulum nostros misit lares, i.e. at public saleOv.
An honorable appellation, title of honor, glory, name, title
consulatūsCic.
quos si titulus hic (sapientis) delectatCic.
Qui stupit in titulis et imaginibusHor.
titulos annosque tuos numerareOv.
Repute, renown, fame
prioris belliLiv.
titulo Spartanae victoriae inflatusCurt.
An alleged cause, pretence, pretext
non vos pro Graeciae libertate tantum dimicare; quamquam is quoque egregius titulus esset, etc.Liv.
honestiorem causam libertatis quam servitutis praetexi titulo, i.e. was a more respectable pretextLiv.
titulus facinori speciosus praeferebaturCurt.
Text based on data provided by Perseus Digital Library, with funding from The National Endowment for the Humanities. Original version available for viewing and download at http://www.perseus.tufts.edu