a-Konjugation
incitāre
incitō incitāvī incitātum
Georges, Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch:
in-cito, āvī, ātum, āre, in rasche Bewegung setzen, antreiben, anregen
I)eigentlich und übertragen
A)eigentlich (Gegensatz tardare)
equosCaes.
hastasVal. Flacc.
naves remisCaes.
currentem, siehe curroBd. 1. S. 1839
reflexiv: se incitare und medial incitari, sich in schnelle Bewegung setzen, seinen Lauf beschleunigen
alii ex castris sese incitant, stürzen aus usw.Caes.
ex alto se aestus incitat, dringt heranCaes.
stellarum motus tum incitantur, tum retardanturCic.
B)übertragen: erregen, aufregen, antreiben, anspornen, anstacheln, anfeuern, reizen, anreizen (Gegensatz reprimere, refrenare, languefacere)
1)im Allgemeinen
alicuius animum (Gegensatz sedare, lenire)Cic.
studiumCic.
sitimOv.
suos sensus voluptarios omnesCic.
incitatā illā suā vecordi mente, in heftiger Aufregung seines wahnsinnigen GeistesCic.
aliquem cupiditate imitandiCic.
aliquem ad studiumCic.
ad id bellumCaes.
his vocibus in se dictatoremLiv.
2)insbesondere
a)divinatorisch anregen, begeistern
PythiamCic.
quasi mente incitatiCic.
b)feindlich aufregen, reizen, aufreizen, aufbringen
aliquem in aliquemCic. oder contra aliquemHirt. b. G.
civitas ob eam rem incitataCaes.
II)prägnant: wachsen machen, vergrößern
A)eigentlich
1)im Allgemeinen
amnis hibernus incitatus pluviisLiv. 44, 8, 6
2)insbesondere als terminus technicus des Landbaus: das Wachstum eines Baumes befördern, einen Baum treiben
vitemColum.Pallad.
B)übertragen
a)steigern
eloquendi celeritatemCic.
poenas, verschärfenTac.
b)Passiv: incitari, lebhafter werden (von Farben), Gegensatz relanguescereSen. nat. qu. 1, 3, 13
Charlton T. Lewis, An Elementary Latin Dictionary:
in-citō, āvī, ātus, āre, to set in rapid motion, urge on, hurry, hasten, accelerate, quicken
vehementius equos incitareCaes.
stellarum motūs incitanturCic.
lintres magno sonitu remorum incitataeCaes.
ex castris sese, sally outCaes.
cum ex alto se aestus incitavisset, had rushed inCaes.
Prov.
incitare currentem, spur a willing horseCic.
To arouse, augment
hibernis (amnis) incitatus pluviis, swollenLiv.
Figuratively, to incite, encourage, stimulate, rouse, excite, spur on
me imitandi cupiditateCic.
ingenium diligentiā ex tarditateCic.
oculos incitat errorOv.
suos sensūs voluptuariosCic.
Caesarem ad id bellumCaes.
ad bellum incitariLiv.
cuius libidines ad potiundum incitarenturCic.
incitabant (animum) conrupti civitatis moresSall.
To inspire
nam terrae vis Pythiam incitabatCic.
To excite, arouse, stir up
Catonem inimicitiae Caesaris incitantCaes.
istos in meCic.
opifices contra vos incitabunturCic.
milites nostri pristini diei perfidiā incitatiCaes.
To stimulate, excite, increase, enhance
consuetudo eloquendi celeritatem incitatCic.
Text based on data provided by Perseus Digital Library, with funding from The National Endowment for the Humanities. Original version available for viewing and download at http://www.perseus.tufts.edu