konsonant.-Konjugation

subdere

subdō  subdidī  subditum

Georges, Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch:

sub-do, didī, ditum, ere

I)unten hin, unter etwas hintun, -legen, -setzen, -stellen, -fügen, unterlegen, untersetzen

A)im Allgemeinen

1)eigentlich

a)überhaupt

ignesCic.

pugionem pulvinoSuet.

furcas vitibusPlin.

neque fundamenta per solidum (auf festem Boden) subdiditTac.

mensam pedibusCurt.

calcaria equo, die Sporen gebenLiv.

tauros aratroTac.

se aquis, untertauchenOv.

versus, unten anfügenGell.

illico subdidisti, hinzugefügtAuson.

sub pedem subditus, unter die Füße geworfen (al. sub pede subditus, unter den Füßen liegend)Auct. b. Afr. 78, 1

b)Partizip: subditus, von Örtlichkeiten = unter oder bei einem Ort liegend

subdita templo AppiasOv.

Libye subdita CancroSil.

und von Völkerschaften = unter einem Ort wohnend

Coeletae (populi) maiores Haemo subditiPlin.

2)übertragen

irae facemLucr.

affectibus nostris facesSen.

faces studiisSen. rhet.

alicui acriores ad studia dicendi facesCic.

ignaviae subditum calcarSen.

ingenio stimulosOv.

alicui spiritus, einflößenLiv.

supplicia, anwendenCod. Iust.

B)insbesondere: unterwerfen, untertänig machen

1)eigentlich

ne feminae imperio subderenturTac.

proles subdita regnoTibull.

2) übertragen: unterwerfen, preisgeben, aussetzen, überlassen

rem casibusPlin. ep.

colla Fortunae, unter das Schicksal beugenSil.

II)an die Stelle des anderen setzen, substituieren

A)im Allgemeinen

me in Hirtii locumCic.

iudicem in meum locumCic.

subdidit verbum ei verbo, quod omiserat, finitimumGell.

exemptā litterā unā sonitus vastioris et subditā leniorisGell.

B)insbesondere

a)fälschlich unterschieben, vorschieben

aliquemTer.Tac. (und so me subditum et paelice genitum appellantLiv.)

testamentumTac.

crimina maiestatisTac.

rumorem, fälschlich verbreitenTac.

mit doppeltem Akkusativ

aliquem reum, jemanden als Schuldigen vorschiebenTac. ann. 1, 6 und 15, 44

b)jemanden unter der Hand als Ankläger anstellenTac. ann. 4, 59

Charlton T. Lewis, An Elementary Latin Dictionary:

sub-dō, didī, ditus, ere, to put under, set to, apply

ignemCic.

calcaria equoLiv.

se aquis, plunge intoOv.

Figuratively, to bring on, furnish, supply, yield, afford

militum animis ignemLiv.

alcui spiritūsLiv.

To put in stead, substitute

in meum locum iudicemCic.

To subject, make subject

imperio subdariTac.

proles subdita regnoTib.

To substitute falsely, forge, counterfeit, make up

testamentumTac.

rumorem, spread falselyTac.

Subditum se suspicatur, that he is a spurious childTer.

me subditum appellantLiv.

alqm reumTac.

subditis qui sustinerent, etc., subornedTac.


Text based on data provided by Perseus Digital Library, with funding from The National Endowment for the Humanities. Original version available for viewing and download at http://www.perseus.tufts.edu