Adjektiv a/o-Dekl. dreiendig
solūtus a um
Georges, Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch:
solūtus, a, um, Partizipial-Adjektiv (von solvo), aufgelöst
I)aufgelöst, aufgebunden, locker, lose, frei
A)eigentlich
soluta ac velut labens undique tunicaQuint. (gleich nachher dafür laxior sinus)
flores serti et soluti, rosa serta et rosa solutaApul.
im üblen Sinn
manus, schlotterige, zittrigeSen. apoc. 6, 2
B)übertragen: ungebunden, fessellos, frei, selbständig
1)im guten Sinn
a)überhaupt
terrae solutae, die (vom Frost) entfesselte E.Hor.
solutus liberque animusCic.
s. etliberi amoresCic.
permissa et s. licentiaCic.
civitatis voluntas soluta, virtus alligataCic.
s. optioeligendi, ungehindertCic.
quo mea ratio facilior et solutior esse potestCic.
si essent omnia mihi solutissima, in allem ganz freie Hand hätte, selbständig handeln könnteCic.
solutus in paupertate, frei von Sorgen, sorgenlosHor.
liberi ad causas et soluti veniebant, frei und unbefangenCic.
mit ab und Ablativ
soluti a cupiditatibus, liberi a delictisCic.
mit bloßem Ablativ
numeri lege soluti, von der freieren pindarischen DichtungHor.
solutus ambitioneHor., curā belliPlin.
id solutum poenā (straflos) fueratTac.
mit Genitiv
famuli operum solutiHor. carm. 3, 17, 16
solutum est (es ist ungehindert, erlaubt, bleibt freigestellt) mit Infinitiv
solutum existimatur esse alteri male dicereCaecin. in Cic. ep. 6, 7, 3
sed maxime solutum et sine obtrectatore fuit prodere de iis, quos etc.Tac. ann. 4, 35
b)frei von Schulden und Hypotheken, schuldenfrei (Gegensatz obligatus, hingegen liber = fronfrei, Gegensatz servus)
praediaCic. de lege agr. 3, 9
c)vom Redner: gewand, geläufig
solutus atque expeditus ad dicendumCic.
sulutus in explicantis sententiisCic.
omnium oratorum solutissimus in dicendoCic.
d)von der Rede: ungebunden
α)ohne Versmaß, prosaisch
soluta oratio, Gegensatz poëmataCic., Gegensatz carmenGell.
historia et proxima poëtis et quodammodo carmen solutumQuint.
β)überhaupt: in freierer Form, ungebunden, frei
s. verbaCic.
verba soluta et diffluentiaCic.
maiorem vim habend apta quam solutaCic.
2)im üblen Sinn
a)ungebunden, unumschränkt, fessellos, zügellos, ausgelassen
praeturaCic.
dicta factaqueTac.
risusVerg.
libido solutiorLiv.
ut quisque contemptissimus, ita solutissimae linguae est, desto ungebundener ist seine ZungeSen.
b)sich gehen lassend, lässig
Titius tam solutus et mollis in gestu, ut etc.Cic.
pueri soluti ac fluentesQuint.
eo solutiore curā, desto sorgloserLiv.
c)wenig energisch, nachgiebig
lenitas solutiorCic.
sententia vel solutior vel molliorPlin. ep.
II)in seinen Teilen aufgelöst, locker, lose
a)vom Boden (Gegensatz spissus)
solumColum.
terraPlin.
solutiores ripaeFrontin. aqu.
b)von Planzen
mas (agarici) spissior, femina solutiorPlin. 25, 103
c)vom Leib: weich, flüssig (Gegensatz compressus)
venterCels.
im üblen Sinn
stomachus, DurchfallScrib.
stomachus solutiorPetron.
Charlton T. Lewis, An Elementary Latin Dictionary:
solūtus, adjective with comparative and superlative Participle of solvo, unbound, free, loose, at large, unfettered, unbandaged
cum eos vinciret, te solutum Romam mittebat?Cic.
nec quisquam solutus dicitur esse sectus, unbandagedCic.
duos (captivos) solutos ire ad Hannibalem iussitLiv.
charta, openOv.
Figuratively, unbound, uncontrolled, unfettered, released, exempt, free
mensCic.
ab omni imperio externo soluta in perpetuum HispaniaLiv.
solutos qui captat risūs hominumHor.
ludunt risu soluto, unrestrainedVerg.
soluta (praedia) meliore in causā sunt quam obligata, unmortgagedCic.
omni faenoreHor.
(religione) solutus ac liberLiv.
Free, unburdened, at leisure, at ease, unbent
sed paulo solutiore animo tamenCic.
quo mea ratio facilior et solutior esse possetCic.
quam homines soluti ridere non desinantCic.
Cum famulis operum solutisHor.
Free, unbiassed, unprejudiced, independent
iudicio senatūs soluto et liberoCic.
si essent omnia mihi solutissimaCic.
liberi enim ad causas solutique veniebant, uncommittedCic.
Of a speaker, free, unembarrassed, fluent, ready
in explicandis sententiisCic.
solutissimus in dicendoCic.
Of composition, free, unfettered, inartificial, irregular
Scribere verba soluta modis, without meterOv.
verbis solutis numeros adiungere, rhythm to proseCic.
soluta oratio, proseCic.
nec vero haec (verba) soluta nec diffluentia, sed astricta numerisCic.
Free from liability, not accountable, exempt
illud tempus habere solutum ac liberumCic.
Unbridled, insolent, loose, wanton, arbitrary
amoresCic.
quo minus conspectus eo solutior eratLiv.
quorum in regno libido solutior fueratLiv.
orator tam solutus et mollis in gestu, extravagantCic.
Undisciplined, disorderly, lax, remiss, careless
omnia soluta apud hostīs esseLiv.
lenitas solutiorCic.
Text based on data provided by Perseus Digital Library, with funding from The National Endowment for the Humanities. Original version available for viewing and download at http://www.perseus.tufts.edu