konsonant.-Konjugation
abdere
abdō abdidī abditum
Georges, Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch:
ab-do, didī, ditum, ere, weggeben, wegtun; daher auf die Seite schaffen, aus den Augen schaffen, entfernen, den Blicken entziehen, dem Anblick entziehen, zurückziehen, entrücken
I)im Allgemeinen
hinc procul abde facesTibull.
pedestres copias ab eo loco abditasCaes.
se ex conspectu eriPlaut.
formosas tristibus agrisTibull.
corneā corpus domoPhaedr.
(equum) domo, im Haus behalten (verwenden)Verg.
copiae paululum ab eo loco abditaeCaes.
virgo abdita (ergänze turri), eingeschlossenHor.
antequam se sol abderetCic.
argentum abditum terris, solange es noch in der Erde verborgen liegt (unentdeckt ist)Hor.
partes corporis contexit atque abdidit (natura)Cic.
poetisch
vultus et caput undisOv.
caput cristatā casside, bedeckenOv.
acetum vesicā abditum, in eine Bl. eingeschlossenScrib.
abd. corpus humi, beerdigenFlor.
daher
a)eine Waffe versenken, hineinstoßen
totos sub unguine dentesOv.
ferrum in armo feraeOv.
mit Dativ
lateri capulo tenus ensemVerg. Aen. 2, 553
alto vulneri ferrumSen. Troad. 48
b)abdere se in aliquem locum, sich wohin zurückziehen, sich verbergen, vergraben
se in montesVerg.
besonders aus der menschlichen Gesellschaft
se in intimam MacedoniamCic.
se rusTer.
se ArpinumCic.
und
se in bibliothecam oder in litterasCic.
und
se litterisCic.
im Partizip Perfekt Passiv (medial) abditus, von der menschlichen Gesellschaft entfernt, zurückgezogen lebend
in tectis silvestribusCic.
agroHor.
c)wohin entfernen, verweisen = verbannen
ea in insulam Seriphon abdita estTac. ann. 2, 85
II)mit dem Nebenbegriff des Verbergens = verbergen, versteckenOud. Schol. in Cic. ep. p. 260 sq.
filiumTac.
se post maceriamLiv.
se in scalarum tenebrasCic.
se in proximas silvasCaes.
se in suis tectisLiv.
abditi in tabernaculisCaes.
in silvis abditos latereCaes.
in silvam Arduennam abditiCaes.
inter sarcinas abditiTac.
ferrum intra vestemLiv.
intra muros abditiLiv.
inter cameram et tectum cubiculi abditusVal. Max.
abditi per tentoriaTac.
cultrum sub veste abditum habereLiv.
Amphiaraë sub terram abdite! Cic.
ascensus abditus a conspectuLiv.
mit bloßem Ablativ
aliquem domoVerg.
ferrum vesteLiv.
gladium sinuTac.
se tugurio Aur. Vict.
meritorio cenaculo abditiSuet.
mit Dativ
abditus carceriVell. 2, 91, 4 (vergleiche oben Nummer I, a)
Partizip substantivisch: abditi, die Verborgenen Auct. b. Afr. 50, 4 ed. Nipp. (codd. abusi)
übertragen: etwas gleichsam dem geistigen Blick entziehen = geheim halten, verbergen, mit etwas geheim tun
illum, quem abdisCic.
abdenda cupiditas eratLiv.
Charlton T. Lewis, An Elementary Latin Dictionary:
ab-dō, idī, itus, ere 2. do, to put away, remove, set aside
impedimenta in silvasCaes.
often with se, to go away, betake oneself
se in contrariam partem terrarumCic.
se in Menapios, to departCaes.
se domumCic.
Praegn., to hide, conceal, put out of sight, keep secret
amici tabellasCic.
pugnare cupiebant, sed abdenda cupiditas eratLiv.
sese in silvasCaes.
se in tenebrisCic.
ferrum in armoOv.
alqm intra tegimentaCaes.
abdito intra vestem ferroLiv.
ferrum curvo tenus hamo, up to the barbOv.
argentum Abditum terrisHor.
caput casside, to cover withOv.
voltūs frondibusOv.
hunc (equum) abde domo, let him restVerg.
se litterisCic.
lateri ensem, buriedVerg.
sensūs suos penitusTac.
Text based on data provided by Perseus Digital Library, with funding from The National Endowment for the Humanities. Original version available for viewing and download at http://www.perseus.tufts.edu