longē
Georges, Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch:
longē, Adverb (longus), lang, in die Länge
I)räumlich
A)langhin, weithin, fernhin, weit, fern
1)eigentlich
longe gradi, große Schritte machenVerg.
longe abesseCic.
so auch longe esse, weit (entfernt) seinOv.
longe videreCic.
so auch
longius videreCic.
longe abireTer.
longius discedereCic.
longius sequiTac.
longe a TiberiCic.
oppidum est non longe a SyracusisCic.
longius ab urbe (quam) mille passuumLiv.
locum castris deligit ab Avarico longe milia passuum XVI, in einer Entfernung von usw.Caes.
longe a suis inter hostium cadavera repertus estSall.
non longe ex eo locoCaes.
quam longe est hinc in saltum vestrum Gallicanum?Cic.
longe lateque, siehe lātē
mit Genitiv
abes longe gentium, bist weit entfernt in der WeltCic.
aber
longe parentum, fern von den ElternApul.
2)bildlich
a)überhaupt: weit
ne longius abeam, um die Beispiele nicht weiter herzuholenCic.
res nos longius trahit ab inceptoSall.
longissime abesse a veroCic., ab humanitateCaes.
quod abest longissime, davon bin ich weit entfernt, das ist gar nicht meine AbsichtCic.
non longe esse a veritateLact., ab hac vanitateLact.
ab eloquentia longissime esse, der B. ganz fern stehenQuint.
ab aliquo longe abesse, jemandem nichts helfenCaes.
und so
alicui longe esseVerg.und andere
errat longe mea quidem sententia, irrt weithin = irrt sehrTer.
par studiis sed robore longe, weit entfernt, nachstehendStat.
b)bei Begriffen der Verschiedenheit: weit
longe a nostris rebus iuncta divûm naturaLucr.
a volgo longe longeque remotiHor.
l. dissimilis contentioCic.
l. diversus, l. disparCic.
l. aliusCic.
l. aliter se habet ac etc.Cic.
quod l. secus estCic.
l. dissentireCic.
longe interest, siehe inter-sum a. E.
bei Komparativen und Superlativen und bei allen Begriffen des Vorzugs: weit, bei weitem
l. meliorVerg.
l. tumultuosiorVell.
l. clariorQuint.
l. magis prosperVell.
l. magis probariQuint.
eam l. minoris ac levioris momenti esse consultationemLiv.
longe ante alias specie insignisLiv.
l. gratissimusVarroAt. fr.
l. nobilissimusCaes.
l. maximusCic.
l. primus civitatisCic.
bene l. princepsCic.
plurimum et longe longeque plurimum tribuere voluptatiCic.
l. praestare, antecellereCic.
l. anteponere alicui reiCic.
B)weit = von weitems. Haupt opusc. 2, 455
agnoscere regemVerg.
gemitum morientisOv.
videreOv.
accurrereTer.
longeque (= longe quoque), schon von weitemVal. Flacc.
bildlich
di immortales, quam tu longe iuris principia repetisCic. de legg. 1, 28
tam longe repetita principia, so weit hergeholteCic. ep. 13, 29, 2
Spätlateinisch
a longe und de longesiehe Rönsch Itala p. 231; Muncker Hyg. fab. 257. p. 311
II)übertragen von der Zeit: weit, lange, und zwar von der fortlaufenden, von der Gegenwart in die Zukunft ausgedehnten Zeit
longe ante videreCic.
longe subsequi, lange danachQuint.
longius debere, länger schuldig bleibenNep.
video caculam militarem me futurum haud longius, in nicht gar langer Zeit, nächstensPlaut.
non nimium longe (später) in scaena florereGell.
haec dixi brevius … longius autem etc., weitläufigerCic.
si quid modo longius circumduxerunt, übermäßig lange herumgezogen habenQuint.
Charlton T. Lewis, An Elementary Latin Dictionary:
longē, adverb with comparative and superlative longus, a long way off, far, far off, at a distance
ab eo oppido non longe fanum estCic.
longe absumCic.
longe lateque conlucere, far and wideCic.
longe gradi, take long stepsVerg.
Rhenum non longe a mari transireCaes.
longius prodireCaes.
fontes longius a praesidiis aberantCaes.
a cultu provinciae longissime absuntCaes.
Away, distant
tria milia passuum longe ab castrisCaes.
minus V et XX milibus longe ab UticāCaes.
Figuratively, far away, out of reach, of no avail
longe iis fraternum nomen populi R.Cic.
afuturumCaes.
Longe illi dea mater eritVerg.
Quam tibi nunc longe regnum dotale CreüsaeOv.
Long, for a long period
longe prospicere futuros casūsCic.
stupet Dares, longeque recusatVerg.
Varro vitam Naevi producit longiusCic.
longius anno remanereCaes.
longissime respicereCic.
haec dixi longius quam, etc., at greater lengthCic.
Widely, greatly, much, very much, by far
erratTer.
nobilissimusCaes.
doctissimusHor.
longe plurimum ingenio valuisse videturCic.
quod longe secus estCic.
dissimilis contentioCic.
longe mihi alia mens estSall.
longissime diversa ratio estCic.
longe omnīs multumque superareCic.
Sed longe cunctis longeque potentior illaOv.
longe meliorVerg.
minorLiv.
Text based on data provided by Perseus Digital Library, with funding from The National Endowment for the Humanities. Original version available for viewing and download at http://www.perseus.tufts.edu