a-Konjugation
rēgnāre
rēgnō rēgnāvī rēgnātum
Georges, Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch:
rēgno, āvī, ātum, āre (regnum)
I)intransitiv: König sein, die königliche Gewalt haben, herrschen, regieren
A)eigentlich
Numā Pompilio regnanteEutr.
ab illo tempore annum iam tertium et vicesimum r.Cic.
septem et triginta regnavisse annosCic.
iniussu populi r.Liv.
r. Romae, AlbaeLiv.
r. Amyclis (zu A.)Verg.
r. Graias per urbesVerg.
r. in ColchisPlin.
advenae in nos regnaveruntTac.
in terram regnasseLact.
mit folgendem Genitiv
agrestium populorum regnavit, herrschte über usw.Hor. carm. 3, 30, 12
mit folgendem Dativ
quibus regnantAugustin. de civ. dei 4, 3
unpersönlich
quia post Tatii mortem ab sua parte non erat regnatum, kein König gewesen warLiv.
regnatum Romae ab condita urbe annos CCXLIV, zu Rom haben Könige regiertLiv.
regnatum est annis CCLVLiv. epit.
Romae regnatum est per septem reges annis CCXLIIIEutr.
B)übertragen: gebieten, herrschen wie ein König
a)von Personen: unumschränkter Herr, Gebieter sein, frei und ungebunden leben, frei schalten und walten, den Herrn (den Meister) spielen
teils im guten Sinn
Graeciā iam regnanteCic.
in quibus (equitum centuriis) regnasCic.
und so
r. in iudiciis (von Cicero)Quint.
vivo et regnoHor.
quousque regnabis?Plin. ep.
regnare nolo, ich mag nicht König sein (= fürstlich leben)Phaedr. 3, 7, 27, dazu die Auslegungen
teils im üblen Sinn
regnavit is (Gracchus) quidem paucos mensesCic.
Timarchidem fugitivum in omnibus oppidis per triennium scitote regnasseCic.
nec libertate iam contentos esse, nisi etiam regnent ac dominenturLiv.
quandoquidem solus regnasTer.
b)von leblosen Subjekten: herrschen, walten, die Oberhand haben
ignis per alta cacumina regnatVerg.
ardor edendi per viscera regnat, wütetOv.
cum regnat rosa (beim Gastmahl)Mart.
von Abstraktem
παθητικόν, in quo uno regnat oratioCic.
eloquentia hic regnat, hic imperat, hic sola vincitQuint.
II)transitiv: beherrschen, nur im Passiv
regnandam accipere AlbamVerg. Aen. 6, 770
mit Dativ der Person (von usw.)
terra regnata LycurgoVerg.
regnata terra PhilippoHor.
regnata Cyro BactraHor.
Rheso regnata quondam pars ThraciaeMela
gens Pandae, sola Indorum regnata feminisPlin.
absolut = monarchisch regiert werden, einen König (Könige) haben, unter einem König (unter Königen) stehen
in quantum Germani regnanturTac.
gentes, quae regnanturTac.Vergleiche Nipperd. Tac. ann. 13, 54; Heräus Tac. hist. 1, 16, 23: Kritz Tac. Germ. 25, 4
Charlton T. Lewis, An Elementary Latin Dictionary:
rēgnō, āvī, ātus, āre regnum, to have royal power, be king, rule, reign
triginta annosCic.
iniussu populiCic.
tertium iam hunc annum regnansCaes.
regnante RomuloCic.
regnandi dira cupidoVerg.
Albae regnareLiv.
Tusco profundoOv.
quā Daunus agrestium Regnavit populorumHor.
ter centum totos regnabitur annos Gente sub HectoreāVerg.
quia post Tati mortem non erat regnatumLiv.
Transitive, only passive (poet. or late)
terra acri quondam regnata Lycurgo, ruled byVerg.
Latio regnata per arva Saturno quondam, in which Saturn was kingVerg.
trans Lugios Gotones regnantur, have kingsTac.
To be lord, rule, reign, govern, be swpreme
equitum centurias tenere, in quibus regnasCic.
vivo et regnoHor.
Caelo tonantem credidimus Iovem RegnareHor.
To lord it, tyrannize, domineer
regnavit is paucos mensīsCic.
se ille interfecto Milone regnaturum putaretCic.
regnare ac dominariLiv.
Per ramos victor regnat (ignis)Verg.
Figuratively, to rule, have the mastery, prevail, predominate
in quo uno regnat oratioCic.
ebrietas geminata libidine regnatOv.
Text based on data provided by Perseus Digital Library, with funding from The National Endowment for the Humanities. Original version available for viewing and download at http://www.perseus.tufts.edu