konsonant.-Konjugation
inclūdere
inclūdō inclūsī inclūsum
Georges, Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch:
in-clūdo, clūsī, clūsum, ere (in und cludo, claudo)
I)einschließen
A)persönliche Objekte einsperren
parietibus deosCic.
vivos hominesCapit.
aliquem in cella ConcordiaeCic.
plurimos duces hostium in triumpho ductos carcere inclusisseLiv.
propter iniustam dominatus cupiditatem in carcerem quodammodo ipsum sese inclusisse (von Dionysius)Cic.
incl. in praedonum custodias tantum numerum civium RomanorumCic.
corpora furtim caeco lateriVerg.
ut ne ab hoc quidem carcere, cui inclusa est, teneri queatSen.
incl. se munitae urbi cum magna manu populariumCurt.
ibi in carcere includiLiv.
includi in carcere inter fures nocturnosLiv.
consule in carcere inclusoCic.
dux regiā inclususLiv.
includere sese Heracleae und HeracleamLiv.
incl. se moenibusLiv.
animus in corpore inclususCic.
deus inclusus corpore humanoCic.
multis talium operum artificibus de industria inclusis, versammelt, angestelltLiv. 29, 35. 8
im Bild = einschränken
nullis neque temporis neque iuris inclusus angustiis, quo minus etc., weder durch die Zeit, noch durch das Recht beengtLiv. 24, 8, 7
B)sächliche Objekte
1)einschließen
a)einfügen, einlassen
emblemata in scaphiis aureisCic.
sui similem speciem in clipeo MinervaeCic.
typos in tectorio atrioliCic.
huc aliena ex arbore germen, einpfropfenVerg.
capitis effigiem portaeVal. Max.
serpentis exuvias aureae armillaeSuet.
verba versu, in den Vers bringenCic.
sententiam versibus, in Versen verfassenHor.
orationem libro, schriftlich aufsetzenLiv.
tempora fastis, verzeichnenHor.
b)umschließen = umgeben
smaragdum auro, in Gold fassenLucr.
suras auroVerg.
inclusae auro vestesVerg.
ossa pristini corporis inclusa murrāMela
2)(als Episode) einfügen
orationem in epistulamCic. ep.
aliquid orationiCic.
3)begrenzen
Callipidas (die Kallipiden in Sarmatien) Hypanis includitMela
plaga Ponto ac Maeotide includiturMela
von Personen: abgrenzen
Agrippa unam (Asiae partem) inclusit ab oriente Phrygiā, Lycaoniā, ab occidente Aegaeo mari etc.Plin. 5, 102
II)verschließen, verstopfen, versperren, hemmen
A)eigentlich
alicui os spongiāSen.
viamLiv.
vocem (die Sprache)Cic. Liv.
spiritumLiv. Plin.
inclusit dolor lacrimasStat.
B)übertragen
1)verschließen = völlig bedecken
emplastrum prioris gemmae locum includatPallad. 7, 5, 4
2)der Zeit nach schließen, endigen
omnes potiones aquā frigidāCels.
huius actionem vespera inclusitPlin. ep.
sed iam debeo epistulam includereSen.
forsitan includet crastina fata diesProp.
☞archaistischer Infinitiv Präsens Passiv includeiCorp. inscr. Lat. 1, 205. col. 1, 44 und 47
Charlton T. Lewis, An Elementary Latin Dictionary:
inclūdō, sī, sus, ere 1 in+claudo, to shut up, shut in, confine, enclose, imprison, keep in
inclusum atque abditum latēre in occultoCic.
Fila numerata porriIuv.
Heracleae seseLiv.
alios secumVerg.
Teucri densā inclusere coronā, closed their ranks around (him)Verg.
habemus SC inclusum in tabulisCic.
dum sumus inclusi in his compagibus corporisCic.
Inclusae in pumice apesVerg.
(animus) inclusus in corporeCic.
includuntur in carcerem condemnatiCic.
inclusi parietibusCic.
duces carcereLiv.
minora castra inclusa maioribusCaes.
inclusa tela pharetrāOv.
suras auro, sheatheVerg.
inclusus carcere nassae, caughtIuv.
corpora furtim Includunt caeco lateriVerg.
huc aliena ex arbore germen Includent, ingraftVerg.
To shut off, obstruct, hinder, stop up
limina portisOv.
Pars inclusa caloribus MundiHor.
dolor includit vocemCic.
spiritumLiv.
To interweave
Inclusae auro vestes, inwroughtVerg.
Inclusum buxo eburVerg.
Figuratively, to include, enclose, insert, embrace, comprehend
illud, quod in iuris consultorum includitur formulisCic.
animorum salus inclusa in ipsā estCic.
in huius me consili societatemCic.
eos in eam formamCic.
odium inclusum sensibusCic.
oratio libro inclusaLiv.
(tempora) fastis, chronicleHor.
quaeris antiquo me includere ludoHor.
alqd orationiCic.
intus inclusum periculum estCic.
To restrain, control
voluptates inclusae diutiusCic.
imperator nullis iuris inclusus angustiisLiv.
To close, end
forsitan includet crastina fata diesProp.
Text based on data provided by Perseus Digital Library, with funding from The National Endowment for the Humanities. Original version available for viewing and download at http://www.perseus.tufts.edu