a-Konjugation
vetāre (votāre)
vetō vetuī vetitum
Georges, Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch:
veto (altlateinisch voto), vetuī (votuī), vetitum (votitum), āre (wohl zu griechisch ουκ ετός, nicht ohne Grund, ετώσιος [Ϝ bei Homer], vergeblich, ohne Erfolg), nicht geschehen lassen, nicht lassen, nicht wollen, widerraten, verbieten, nicht erlauben, verhindern (Gegensatz iubere), und zwar teils im Allgemeinen, teils als publizistischer terminus technicus (vom Einspruch des Tribunen und Prätors und vom Verbot des Gesetzes, der Obrigkeit usw.) und als terminus technicus der Augursprache (von den Weissagevögeln, Auspizien und den Haruspizes)
a)mit folgendem Objektsatz
α)mit AcI
rationes vetabant me rei publicae penitus diffidereCic.
plus vicena quina (ova) incubanda vetantPlin.
id faciendum vetat M. AntoniusQuint.
quamquam ridentem dicere verum quid vetat?Hor.
quid vetat et nosmet Lucili scripta legentes quaerere, num etc.Hor.
von Befehlshabern
quod ab opere singulisque legionibus singulos legatos Caesar discedere nisi munitis castris vetueratCaes.
von den Tribunen
in vincula (hominem) conici vetantLiv.
vom Prätor
qui dies totos aut vim fieri vetat, aut restitui factam iubetCic.
vom Gesetz
lex peregrinum vetat in murum ascendereCic.
Velia lex eum, qui provocasset, virgis caedi securique necari vetuitLiv.
im Passiv mit NcI
senatores vetiti, nisi permissu ingredi AegyptumTac.
quidnam id esset, quod respicere vetitus esset, agitabat animoLiv.
exercitus celsarum arborum obsistente concaede ire protinus vetabatur (wurde verhindert)Amm.
β)mit bloßem Infinitiv
tabulae peccare vetantesHor.
unde proferre pedem pudor vetetHor.
occīdere pater iubebat, mater vetabatSen. rhet.
plerique vetare amplius mentionem pacis facereLiv.
desperatis etiam Hippocrates vetat adhibere medicinamCic.
von Gesetzen
lex recte facere iubet, vetat delinquereCic.
vom Haruspex
haruspex vetuit ante brumam aliquid novi negoti incipereTer.
von den Vögeln
tum volucres vetant agere, tum iubentCic.
unpersönlich
ait esse vetitum accedereTer.
sanguinem arae offundere vetitum estTac.
b)mit folgendem ut oder ne oder (bei vorhergehender Negation) mit folgendem quo minus oder quin und Konjunktiv, oder mit folgendem bloßem Konjunktiv
sive iubebat, ut facerem quid, sive vetabatHor.
edicto vetuit, ne quis se praeter Apellem pingeretHor.
sapientia nullā re quo minus se exerceat vetari potestSen.
non veto quo minus securi percutiaturSen. rhet.
nemo hinc prohibet nec vetat, quin quod palam est venale, si argentum est, emasPlaut.
quin rem inimicissimam corpori faceret vetari nullo modo poteratSen. rhet.
vetabo, qui sacrum vulgarit, sub isdem sit trabibusHor.
c)mit bloßem Akkusativ und zwar
α)mit Akkusativ der Sache
leges iubere aut vetare (vom Volk)Cic. de or. 1, 60
bellaVerg.
maioraOv.
quid iubeatve vetetveOv.
Passiv
fossam praeduxit, quā incerta Oceani vetarenturTac.
factum vetitumPlin.
vetitae terraeOv.
von Gesetzen
ludere vetitā legibus aleāHor.
β)mit Akkusativ der Person
cum Graecos versiculos facerem, vetuit me tali voce QuirinusHor.
vom Gesetz
lex est recta ratio, quae neque probos frustra iubet aut vetat neque etc.Cic.
mit Ablativ der Sache
senatum militiā, vom Kriegsdienste ausschließenAur. Vict. de Caes. 33, 34
Passiv
acta agimus; quod vetamur vetere proverbioCic.
propter eandem causam facere debebimus, propter quam vetamurQuint.
d)absolut
res ipsa vetatOv.
und so besonders als terminus technicus (siehe oben) von Tribunen
ne vetare aut intercedere fas cuiquam tribunorum essetSuet.
und so bloß
VETOLiv. 6, 35, 9
und vom Gesetz
lex iubet aut vetatCic. Quint.
und vom Auspizium
si vetat auspiciumOv.
Passiv
cur Dialibus id vetitumTac. ann. 3, 58
☞Vulgärlateinisches Perfekt vetavitPers. 5, 90Serv. Verg. Aen. 2, 201Past. Herm. 3, 9, 6 Pal., vetastisItala Luc. 11, 52 Cant., vetassentEpit. Iliad. 250, vetatus estItala act. apost. 17, 15, vetati suntVulg. act. apost. 16, 6
vetati sulciChalcid. Tim. 153
Verlängerte Form vetuo (vielleicht die ursprüngliche von vetus abgeleitete, wie antiquo von antiquussiehe Keller N. Jahrb. 107 [1873]. S. 602)Petron. 47, 5 und 53, 8 Buech.
Vulgärlateinische Form betoCorp. inscr. Lat. 6, 27977 und 10, 2224
Altlateinische Form voto, votui, votitusvergleiche Non. 45, 5siehe Brix Plaut. trin. 457
Charlton T. Lewis, An Elementary Latin Dictionary:
vetō, (old votō), uī, itus, āre VET-, not to suffer, not to permit, to oppose, forbid, prohibit
antiquae sunt leges, quae vetantCic.
Aruspex vetuitTer.
vetant leges IovisHor.
res ipsa vetatOv.
bellaVerg.
quid iubeatve vetetveOv.; cf. (ludere) vetitā legibus aleāHor.
cum facerem Versiculos, vetuit me Quirinus, etc.Hor.
Quippe vetor fatisVerg.
furem luce occidi vetant XII tabulaeCic.
ab opere legatos Caesar discedere vetueratCaes.
ridentem dicere verum Quid vetat?Hor.
castra . . . vallo muniriCaes.
ut a praefecto morum Hasdrubal cum eo vetaretur esseNep.
Edicto vetuit, ne quis se praeter Apellen PingeretHor.
vetabo, qui Cereris sacrum Volgarit arcanae, sub isdem Sit trabibusHor.
nec laevus vetat ire picusHor.
Quis vetat et stellas . . . Dicere?Ov.
ait esse vetitum intro ad eram accedereTer.
As the technical term for protest interposed by a tribune of the people against any measure of the Senate or of the magistrates, I forbid, I protest
faxo ne iuvet vox ista ‘veto’, quā nunc concinentes, etc.Liv.
Text based on data provided by Perseus Digital Library, with funding from The National Endowment for the Humanities. Original version available for viewing and download at http://www.perseus.tufts.edu