esse/posse

dēesse

dēsum  dēfuī  dēfutūrus

Georges, Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch:

dē-sum, fuī, esse, fort sein, weg sein, fehlen, abgehen, von Dingen, die gleichsam das Maß noch voll machen und an denen uns viel gelegen ist

I)im Allgemeinen

aliquando superest sanguis, aliquando deestSen.

non ratio, verum argentum deeratTer.

omnia deerant, quae etc.Caes.

non desunt, quiPlin. Quint.

non defuit quod responderetur; deerat qui daret responsumLiv. 3, 50, 16

mit Dativ

sive deest naturae quippiam sive abundat atque affluitCic.

cui nihil desit, quod quidem natura desideratCic.

ne superesse mihi verba putes, quae dixeram defuturaCic.

hoc unum, si nihil utilitatis habebat, abfuit, si opus erat, defuitCic.

tibi nullum officium a me (von meiner Seite) defuitCic.

hoc unum ad pristinam fortunam Caesari defuitCaes.

temporibus Augusti dicendis non defuere decora ingeniaTac. ann. 1, 1

mit in und Ablativ

ut neque in Antonio deesset hic ornatus orationis, neque in Crasso redundaretCic.

desunt (verba) in M. Laenio commendandoCic.

mit folgendem Infinitivvergleiche Ruhnken Rutil. Lup. 2, 18. p. 132

mit vorhergehendem allgemeinen Pronomen

hoc adhuc defuerat tibi lugere vivos, das hatte dir noch gefehlt, dass du Lebende betrauern musstestSen.

ohne Pronomen

tum tibi non desit faciem componere pugnaeTibull.

et mihi non desunt turpes pendere corollaeProp.

nec cernere deerat lumina, man konnte sehenSil.

id oder hoc deest mit folgendem ut und Konjunktiv, das fehlt noch, dass usw.

id enim deerat, ut templa reciperent, quas aut carcer aut lupanar eiecitSen. contr. 1, 2, 2 (vergleiche 1, 3, 1)

hoc prorsus fabulis deerat, ut etc.Sen. contr. 1, 7, 5

hoc defuit unum Fabricio, patriam ut rhombi memoraret et annosIuven. 4, 128

und non deest (es kann nicht fehlen), mit folgendem ut und Konjunktiv

nec defuit, ut senatus de his rebus fallereturSpart. Gord. 31, 2

deesse und non deesse mit folgendem quominus und Konjunktiv

duas sibi res, quominus in vulgus et in foro diceret, defuisseCic.

und nihil deest mit folgendem quin und Konjunktiv

si tibi ipsi nihil deest, quod in forensibus civilibusque rebus versetur, quin sciasCic.

nihil contumeliarum defuit, quin subiret, es fehlte keine Beschimpfung, die er nicht erfuhrSuet.

II)insbesondere: in bestimmter Absicht bei etwas fehlen

A)mit seiner Gegenwart: bei etwas nicht gegenwärtig sein, an etwas nicht teilnehmen

convivioCic.

belloCic.

B)mit seiner Tätigkeit: jemandem oder einer Sache seinen Beistand versagen, ihn im Stich lassen, jemandem seinen Beistand entziehen, ihn nicht unterstützen, es bei etwas an sich fehlen lassen, etwas vernachlässigen, verabsäumen, unbefriedigt lassen (Gegensatz adesse alicuivergleiche Haase zu Reisigs Vorl. § 175. A. 326. Oud. Schol. in Cic. ep. p. 66; Fritzsche Hor. sat. 1, 9, 56 und [für Tacitus] Heräus Tac. hist. 1, 22)

neque amicis neque etiam alienioribus operā, consilio, labore deesseCic.

nullo loco deesse alicui, überall dienenCic.

sibi, sich im Licht stehen, seinen Vorteil vernachlässigen, sich schadenCic.

haud sibiHor.

deesse mihi nolui, nichts verabsäumenCic.

huic rei non d., es dabei an sich nicht fehlen lassen, bei der Hand seinCaes.

non d. negotio, es nicht an sich fehlen lassenCaes.

officioCic.

temporiLiv., occasioni temporisCaes.

rei publicaeCic.

Caesaris laudiCic.

huic vestro tanto studio audiendi numquamCic.

nulla in re communi salutiCaes.

non deesse mit folgendem Infinitiv oder mit folgendem quin oder quominus mit Konjunktiv, es nicht fehlen lassen, nicht ermangeln, nicht verfehlen

nec deerat ipse lacrimis misericordiam elicereTac.

nec sperare sibi et deposcere primi deerant imperiaSil.

deesse mihi nolui, quin te admoneremCic.

se nullo loco nec tempore defuisse, quin, ubi hostium arma concrepuissent, eo quantā maximā posset celeritate tenderetLiv.

nec defuit Polyclitus, quominus ingenti agmine Italiae Galliaeque gravis, militibus quoque terribilis incederetTac.

absolut

nos consules desumus, lassen es an uns fehlenCic.

non deerat in causisCic.

ee in deest, deesse, deerit, deerat, deero etc. bei Dichtern als eine lange Silbe gemessen, aber in Inschriften auch zum Beispiel derunt geschriebensiehe Laud. [Turiae] (Corp. inscr. Lat. 6, 1527) 2, 58; vergleiche Vel. Long. 2227 P. = 65, 4 K. und Fritzsche Hor. sat. 1, 9, 56

Perfekt defuĕrunt gemessenOv. met. 6, 585

archaistischer Konjunktiv Präsens desietCato r. r. 8, 1

Infinitiv Futur Nebenform defore = defuturum esseCic. de leg. agr. 2, 90

Konjunktiv Imperfekt deforet = deessetPaulin. in Augustin. epist. 24, 3Ambros. de off. 1, 40, 195 und 2, 4, 13, deforent = deessentAmbros. hexaëm. 3, 13, 55.Vergleiche Georges Lexik. d. lateinischen Wortf. S. 209

Charlton T. Lewis, An Elementary Latin Dictionary:

dē-sum, fuī, esse (in poetry dee- is one syll.; perfect dēfuērunt, trisyllableOv.; future infinitive dēfutūrum esse or dēfore), to be away, be absent, fail, be wanting, be missing

quasi desit locusTer.

Non ratio, verum argentum deeratTer.

si forte desit pecuniaCic.

conlectis omnibus una DefuitVerg.

Qui lacriment desuntOv.

omnia deerant, quae usui erantCaes.

cui omnia ad usum defuissentCaes.

nihil tibi a me defuit, was withheldCic.

in quā (causā) oratio deesse nemini possitCic.

Verba animo desuntOv.

quantum sententiae deesset animiCaes.

Neu desint epulis rosaeHor.

hoc ad fortunam Caesari defuitCaes.

id rebus defuit unum, i.e. to complete our miseryVerg.

nec defuit audentia DrusoTac.

Deest iam terra fugae, to fly toVerg.

ut neque in Antonio deesset hic ornatus orationisCic.

quas sibi res, quo minus in foro diceret, defuisseCic.

ne tibi desit? lest you come to want?Hor.; cf. quod non desit habere, i.e. enoughHor.

To fail, be wanting, abandon, desert, neglect

nec rei publicae nec amicisCic.

ne tibi desis, betray yourselfCic.

dignitati suaeCic.

senatu reique p.Caes.

Timotheo de famā dimicantiNep.

huic reiCaes.

operaeHor.

ne tempori deesset, lose the opportunityLiv.

occasioni temporisCaes.

nos consules desumus, are in faultCic.


Text based on data provided by Perseus Digital Library, with funding from The National Endowment for the Humanities. Original version available for viewing and download at http://www.perseus.tufts.edu