sīcut (sīcutī)

Georges, Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch:

sīc-ut und sīc-utī, Adverb, so wie, gleichwie, wie

I)im Allgemeinen

a)mit einem Verbum

sīcut factum eratCic.

sīcut praedicoPlaut.

sīcut sapiens poëta dixitCic.

sicuti dixiPlaut.

sicuti accepiSall.

mit folgendem ita, itidem, sic

sīcutitaLiv.

sīcutsīcCaes. Tac.

sicutiitaCaes.

sicutiitidemPlaut.

mit folgendem ubi

sīcutūbi, wie … wannVerg.

b)ohne Verbum

amplectitur me sicuti neminemCic.

sapiens nec sīcut vulgusCic.

sīcut apud nosCic.

potestas in uxores, sicuti in liberosCaes.

sīcut anteaHor.

mit folgendem ita, item etc.

sīcut in foro, item in theatroCic.

sīcut Campani Capuam, sic Regium habituri etc.Liv.

II)insbesondere

1)mit ursächlichem Nebenbegriff: wie denn, zumal da

sīcut cras aderit, hodie non veneritPlaut. Epid. 272 G.vergleiche Plaut. mil. 974

2)als Bestätigung einer Behauptung: wie es wirklich, in der Tat ist (war)

quamvis felix sit, sīcut estCic.

dicat, Epicurus sīcut cicelissodicitCic.

quamquam perspexisti, sicuti perspiciesCic.

3)zur Angabe eines Vergleichs: gleichsam

hic locus sicut fundamentum est huius constitutionisCic.

natura rationem in capite sīcut in arce posuitCic.

fugā Tibur sīcut arcem belli Gallici petuntLiv.

4)zur Anfügung eines Beispiels: wie, wie zum Beispiel, als und dergleichen

quibus in causis omnibus, sīcut in ipsa M. CuriiCic.

qui proprie libros huic operi dedicaverunt, sīcut Caecilius, Dionysius etc.Quint.

5)sicut eram, erat etc. = ὡς ειχον, zur Bezeichnung einer dauernden Beschaffenheit bei einer neuen Tätigkeit: so wie ich (er) war

sīcut erat togatusSuet.

sicut nudatus eratCurt.

sīcut eram, fugioOv.

seltener mit einem anderen Verbum

sīcut vestitus adveneratSuet.

sicut curru eminebatCurt.

6)hypothetisch: wie wenn, gleich als wenn

sicuti partā iam atque exploratā victoriaCaes.

sicut foret lacessitusSall.

sicut salutatum introire etc.Sall.

Charlton T. Lewis, An Elementary Latin Dictionary:

sīc-ut or sīc-utī, adverb

With a verb, so as, just as, as

sicut ait EnniusCic.

valeant preces apud te meae, sicut pro te hodie valueruntLiv.

urbem Romam, sicuti ego accepi, condidere TroianiSall.

sicut verbis nuncupavi, ita . . . legiones mecum Dis Manibus devoveoLiv.

sicut medico diligenti natura corporis cognoscenda est, sic equidem, etc. Cic.

In abridged clauses, just as, like, in the same way as

nec sicut volgus, sed ut eruditi solent appellare sapientemCic.

nihil me, sicut antea, iuvat Scribere versiculosHor.

hunc, sicut omni vitā, tum prensantem premebat nobilitasLiv.

sicut in foro non bonos oratores, item in theatro actores malos perpetiCic.

illi, sicut Campani Capuam, sic Regium habituri perpetuam sedem erantLiv.

With a verb repeated in emphatic confirmation

dum modo sit haec res, sicut est, minime contemnenda, as it certainly isCic.

si nox opportuna est eruptioni, sicut estLiv.

illa, quamvis ridicula essent, sicut erant, tamen, etc., as no doubt they wereCic.

poteratque viri vox illa videri, Sicut eratOv.

quod fore, sicut accidit, videbatCaes.

Introducing a term of comparison, as it were, like, as, as if

ut sese splendore animi sicut speculum praebeat civibusCic.

ab eius (cornūs) summo, sicut palmae, ramique late diffundunturCaes.

fugā Tibur sicut arcem belli petuntLiv.

Introducing an example, as, for instance

quibus in causis omnibus, sicut in ipsā M.' Curi . . . fuit dissensioCic.

omnibus periculis, sicut cum Spartam oppugnavitNep.

Of condition, as, in the same condition as

Sicut eram, fugio sine vestibusOv.

ille, sicut nudatus erat, pervenit ad GraecosCurt.

sicuti erat, cruentā veste, in castra pervenitCurt.

Of a pretence, as if, just as if

alii sicuti populi iura defenderent, pars, etc., under pretence of defendingSall.


Text based on data provided by Perseus Digital Library, with funding from The National Endowment for the Humanities. Original version available for viewing and download at http://www.perseus.tufts.edu