a-Konjugation
precārī
precor precātus sum
Georges, Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch:
precor (praecor), ātus sum, ārī (prex), bitten, beten, jemanden bittend, betend anreden, anrufen, etwas betend sagen und dergleichen
I)im Allgemeinen
a)mit Akkusativ der Person, die man bittet, zu der man betet
deosCic. (und so deos, quibus honestissime supplicamus, tacite malumus et intra nosmet ipsos precariSen.)
Iovem Optimum MaximumCic.
numina sancta Palladis armisonaeVerg.
venire memorant ad precandum RomanumLiv.
Nyctelium patrem, bittend anrufenOv.
zugleich mit Angabe für wen? durch Dativ
fratri vitam precatus estSen. rhet.
ut iure sacerdotii precari deos pro te publice possim, quos nunc precor pietate privatāPlin. ep.
cum sibi se ac liberis suis intellegerent precari, quae pro te precarenturPlin. pan.
b)mit Akkusativ der Sache, um die man bittet (betet)
opemLiv.
haec optavi, haec precatus sum (die Götter)Cic.
zugleich mit Angabe für wen? durch pro mit Ablativ
pro necessario ac propinquo suo tantum vitamCurt. 5, 3 (11), 14
quantum quisque in nidulo nostro iam sapit, tantum pro te praecatur (so!)Fronto ep. ad Antonin. imp. 1, 1
c)mit folgendem ut oder ne oder ut ne oder (bei vorhergehendem non) quo minus mit Konjunktiv, oder mit bloßem Konjunktiv
ut fas sit vidisse, tacitus precaturSen. ep. 115, 4
pro se quisque precari coepere, ne festinatione periculum augeretCurt. 3, 5 (13), 14
si id non probares, quo minus ambo unā necaremini non precarere?Cic. de fin. 2, 79 Madv. und Holst. (Müller deprecarere)
hoc quoque, dux operis, moneas, precorOv. fast. 4, 247und ex Pont. 2, 2, 68
mit Akkusativ der Person
te, Capitoline, teque, Iuno, precor atque quaeso, vosque, patrii penates familiaresque, obtestor, ut etc.Cic. de domo 114
deosque precetur et oret, ut etc.Hor. de art. poët. 200
te, Iuppiter optime maxime, te, Quirine, precor venerorque, ut … ne sinatisTac. hist. 4, 58 extr.
mit ab und Ablativ der Person
precor ab iis (dis), ut etc.Cic. Rab. perd. 5
mit vorhergehendem allgemeinem Akkusativ der Sache, um welche?
dixit (se) hoc a dis immortalibus semper precatum, ut etc.Nep. Timol. 5, 3
quae precatus a dis immortalibus sum, … ut etc.Cic. Mur. 1
mit vorhergehendem Akkusativ der Person und Akkusativ dessen, was man bittet
quod deos precati eritisLiv. 40, 46, 9
oder mit Akkusativ der Worte, die man betet
Iane pater, te hāc strue commovendā bonas preces precor, uti sies volens propitius mihi liberisque meisCato r. r. 134, 2 und 139 extr.
d)mit folgendem AcI
sibi et vicinis serere sePlin. 18, 131
numquam placidas esse aquasOv. epist. 18 (19), 82 Suet. Galb. 14, 3Gell. 13, 22, 19
mit folgendem NcI
et tua esse precorOv. her. 5, 158
e)absolut (das heißt ohne Akkusativ oder ut usw.)
gnatique patrisque, alma, precor, miserereVerg. Aen. 6, 117
parce, precor, precor!Hor. carm. 4, 1, 2
parce, precor, fassoOv. her. 15 (16), 11und am. 3, 9, 67
eum sororem dedisse Prusiae precanti atque orantiLiv. 42, 12, 4
mit Angabe des Ortes, bei wem? durch ad mit Akkusativ
parietes postesque nudatos, ad quos adorent, ad quos precentur ac supplicentLiv. 38, 43, 6
mit Angabe für wen? durch pro mit Ablativ
pro nobis mitte precariOv. met. 3, 614
mit Angabe für was? durch pro mit Ablativ
pro salute alicuius precariCurt. 8, 6 (23), 26
von Leblosem
verba precantiaOv. met. 2, 482und andere
dextra precansVerg. Aen. 12, 930
ramus precantis olivaeStat. Theb. 2, 478
II)Gutes oder Böses wünschen, anwünschen
bene precari, Segenswünsche sprechenLiv.
male precari, Böses wünschenCic.
bene alicui, Glück wünschenVal. Max. Quint.
alicui incolumitatem, reditumCic.
alicui immortalitatemCurt.
alicui malaCic.
mala multa AtridisHor.
sollemnia incipientis anni kalendis Ianuariis epistulā precari, in einem Brief feierliche Wünsche für das neue Jahr aussprechenTac.
prägnant: precare alicui, jemanden verfluchen, verwünschenPlaut.Cic.Plin. pan.
☞precatus passiv
genitore precatoIuvenc. 3, 85
Partizip precantia dreisilbigVerg. Aen. 7, 237
Aktive Nebenform precoPrisc. 8, 29, wovon Imperativ precatoVen. Fort. carm. 9, 11, 8
Infinitiv precareGreg. Tur. hist. Franc. 9, 8 in.
Partizip Perfekt Passiv precatusIuvenc. 3, 85 (genitore precato)aber Plaut. cist. fr. v. 17 (Hermes 1, 299) liest Studemund (Emendatt. Plautin. p. 9) per precem
Charlton T. Lewis, An Elementary Latin Dictionary:
precor, ātus, ārī, deponent prex, to ask, beg, entreat, pray, supplicate, request, call upon, beseech, sue
ita, ut precamini, eveniatCic.
fata deūm flecti precandoVerg.
sororem dedisse Prusiae precanti, to the prayers of PrusiasLiv.
patris, precor, miserereVerg.
Parce, precor, fassoOv.
di, ad quos precentur ac supplicent, at whose altarsLiv.
teque, Iuno, precor atque quaesoCic.
quid veneramur, quid precamur deosCic.
Nyctelium patrem precareOv.
haec precatus sumCic.
veniamVerg.
date quae precamurHor.
bona omnia populo R.Liv.
mortemOv.
quod precarer deosCic.
quod deos precati eritisLiv.
pro propinquo suoCurt.
pro nobis mitte precariOv.
precor ab iis, ut patiantur, etc.Cic.
deos, utHor.
venerunt precantes, ut a caedibus parcereturLiv.
precare ne iubeant, etc.Ov.
quo minus ambo unā necaremini non precarereCic.
Hoc quoque, dux operis, moneas, precorOv.
tandem venias precamurHor.
hoc a deis immortalibus precari, ut, etc.Nep.
a quibus bona precaremur, ab iis, etc.Cic.
numquam placidas esse precarer aquasOv.
tua esse precorOv.
To wish for, invoke upon, wish
ut sui cives salutem precenturCic.
seram immortalitatem regiCurt.
vobis malaCic.
quod tibi evenit, ut omnes male precarentur, uttered cursesCic.
Text based on data provided by Perseus Digital Library, with funding from The National Endowment for the Humanities. Original version available for viewing and download at http://www.perseus.tufts.edu