konsonant.-Konj. (i-Erw.)
obicere
obiciō obiēcī obiectum
Georges, Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch:
obicio, iēcī, iectum, ere (ob und iacio)
I)entgegenwerfen, -setzen, -stellen
A)eigentlich
argentum alicui ob os, ins Gesicht schmeißenPlaut.
tabulas alicui ob os, unter die Nase haltenApul. apol. 89
se copiisCaes.
se telis hostiumCic.
se hostiNep.
se alicui infesto venienti obviamLiv.
obicitur monstrum oculisVerg.
si qui tremerent obiectā re terribili, bei einer schrecklichen ErscheinungCic.
visum a deo obiectum dormientiCic.
quo repentino obiecto visuNep.
B)übertragen
1)entgegnen, erwidernCic. Phil. 2, 9 (vergleiche § 8 opponere)
2)preisgeben, mutwillig und ohne Not aussetzen
consulem mortiCic.
obiectus fortunaeCic., calumniantibusQuint.
mit ad oder in und Akkusativ
obiectus ad omnes casusCic.
ob. se in dimicationesCic.
3)beibringen, eingeben, widerfahren lassen, verursachen
alicui laetitiam nec opinanti (unverhofft)Ter.
eam mentem (Gedanken), ut etc.Liv.
metum et doloremCic.
spem, terroremLiv.
rabiem canibusVerg.
alicui errorem, vorspiegelnCic.
furoremCic.
daher im Passiv: obici = widerfahren, begegnen, zustoßen, aufstoßen
hocine de improviso mihi mali obici tantum! Ter
tum hoc mihi esse obiectum malum! Ter
hic aliud (ein anderer Vorfall) maius miseris obiciturVerg.
obicitur animo metus, das Herz wird von Furcht ergriffenCic.
II)vorwerfen, hinwerfen, hinsetzen, vorhalten, hinhalten
A)eigentlich
1)im Allgemeinen
argentumTer.
pabulum viride (ergänze vitulis)Varro
corpus ferisCic.
devorandos servos muraenisSen.
aliquem leoniSen. (und so leoni obiciVal. Max.)
aliquem bestiisEutr.
vinum naribusPlaut.
canem acrem obiecto cibo lenireSen. rhet.
obiecta tela perfringereCic.
daher: obiectus, von Örtlichkeiten = vor etwas vorliegend, liegend
insula obiecta portui BrundisinoCaes.
silva pro nativo muro obiectaCaes.
obiectis silvis, wegen der v. W.Caes.
2)insbesondere: zum Schutz, zur Verteidigung vorwerfen, vorsetzen, vorhalten
carros pro valloCaes.
novum pro diruto muroLiv.
Alpium vallum contra transgressionem GallorumCic.
scutumLiv.
nubem fraudibus, sie unsichtbar machenHor.
navem faucibus portusCaes.
fores raptim, zuwerfenLiv.
cervos (spanische Reiter)Liv.
fossamLiv.
funes iumentaqueAuct. b. Alex.
B)übertragen
1)darbieten, bieten
mit doppeltem Akkusativ
delenimentum animis Volani agri divisionemLiv. 4, 51, 5
2)als Beispiel vorhalten, vor Augen stellen
unum ex iudicibus selectisHor. sat. 1, 4, 123
3)vorwerfen, vorrücken
alicui furtaCic.
num casus bellicos exprobrare aut obicere videor?Cic.
erubescant, si quis haec eis obiciatLiv.
non tam sum existimandus de gestis rebus gloriari quam de obiectis confiteriCic.
mit folgendem quod (dass)
non tibi obicio, quod spoliastiCic.
mit folgendem AcI
obicit mihi me ad Baias fuisseCic.
mit folgendem de und Ablativ
alicui de CispioCic.
alicui de morte CaesarisBrut. et Cass. in Cic. ep.
quod obiectum est de pudicitiaCic.
Partizip substantivisch: obiecta, Vorwürfe
obiecta negareQuint.
obiecta diluereQuint.
☞obiexim, is = obiecerim etc.Plaut. Poen. 446; Cas. 404 Sch.
Charlton T. Lewis, An Elementary Latin Dictionary:
obiciō, (not obiiciō), iēcī, iectus, ere ob+ iacio, to throw before, throw to, cast, offer, present, expose
corpus ferisCic.
alcui offamVerg.
legatum hominibus ferisCaes.
si tale visum obiectum est a deo dormienti, presentedCic.
huic (sicae) obici pro me, be exposedCic.
To throw before, use as a defence, cast in the way, set against, oppose
Alpium vallum contra ascensum GallorumCic.
erat obiectus portus ericiusCaes.
se eiNep.
maximo aggere obiectoCic.
cum in obiecto (tela) scuto haesissentLiv.
sese ad currum, flung himself before the chariotVerg.
Figuratively, to throw before, put before, present, offer, give up, expose
Unum ex iudicibus selectis, hold up as an exampleHor.
debilitati obiectā specie voluptatisCic.
delenimentum animis agri divisionem obiciLiv.
Noctem peccatisHor.
nubem oculisOv.
consulem morti, abandonCic.
obicitur (consulatus) ad periculumCic.
me in tot dimicationesCic.
To bring upon, inspire, inflict, visit (cf. inicio)
nos quibus est obiectus labosTer.
qui sibi eam mentem obiecissent, ut, etc., suggestedLiv.
furorem RoscioCic.
canibus rabiemVerg.
Passive, to be occasioned, befall, happen, occur
mihi mali obici TantumTer.
tantis difficultatibus obiectisCaes.
obicitur animo metusCic.
To throw out against, object, taunt, reproach, upbraid with
ei probris obiectisCic.
exercitu Caesaris luxuriemCaes.
id adversario, to make such an attack onCic.
Parcius ista viris obicienda mementoVerg.
obiecit ut probrum Nobiliori, quod is in provinciam poëtas duxissetCic.
de Cispio mihi igitur obicies?Cic.
quod obiectum est de pudicitiāCic.
Text based on data provided by Perseus Digital Library, with funding from The National Endowment for the Humanities. Original version available for viewing and download at http://www.perseus.tufts.edu