Adjektiv a/o-Dekl. dreiendig
incertus a um
Georges, Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch:
in-certus, a, um, ungewiss (Gegensatz certus)
I)objektiv: ungewiss, unzuverlässig, unbestimmt
A)im Allgemeinen
iterCaes.
casusCic.
responsumLiv.
rumorSuet., rumoresCaes.
clamores, wirre DurcheinanderrufeLiv.
aetas (puerilis) lubrica et incertaCic.
honos ille instabilis et inc.Lact.
res inc. (Gegensatz res stabilis)Sen.
nihil incertius vulgoCic.
spes incertissimaCic.
amicus certus in re incerta cenitur, in der NotEnn. fr. scen. 210
neutrum Plural substantivisch
stabiliora (meliora) incertisCic. top. 70
B)insbesondere
a)noch nicht recht oder völlig sichtbar, trüb, düster, dunkel
sol (Frühlingssonne)Ov.
lunaVerg.
tres solesVerg.
b)unsicher treffend, unsicher
securisVerg. Aen. 2, 224
c)unsicher = ohne festen Halt
acusMart.
crines, unordentlichOv.
vultus, verstörte MienenCic.
II)subjektiv
A)unbestimmt = worüber man keine Gewissheit hat
a)adjektivisch
nuptiaeTer.
os, lallend, unverständlichOv.
mit folgendem indirekten Fragesatz
incertus (unentschieden) infans, mas an femina essetLiv.
und so
incerti socii an hostes essentLiv.
Alexander, incertum, quā fide culturus, si perinde cetera processissent, pacem cum Romanis fecitLiv. 8, 17, 10
cofessus est quidem, sed incertum utrum quia verum erat, an quia graviora metuebat, si negassetPlin. ep.
und im Ablativus absolutus
multi annantes navibus, incerto prae tenebris, quid aut peterent aut vitarent, foede perieruntLiv.
b)substantivisch: incertum, ī, neutrum, das Ungewisse, die Ungewissheit
ne cuius incerti auctor essetLiv.
in incerto esseSall.Liv.Tac. oder habereSall., in Ungewissheit sein
ad oder in incertum revocare, in U. setzenCic.
in incerto relinquereTac. hist. 2, 33
Plural
incerta belli, die Wechselfälle des KriegesLiv.
fortunaeLiv.Plin. ep.
incerta casuumLiv.
incerta Oceani vitare, die unsichere Fahrt auf dem OzeanTac.
per incerta (Zufälligkeiten) maris et tempestatum cotidie volviTac.
Gegensatz
certa amittimus, dum incerta petimusPlaut.
B)übertragen auf die Person: in Ungewissheit, ungewiss, schwankend
mit folgendem indirekten Fragesatz
cum inc. essem, ubi essesCic.
inc. sum, quid dicamTer.
incerti, quidnam essetSall.
diu quid ageret incertusSuet.
mit Genitiv
inc. animiTer.Sall. fr.und anderes. Heräus Tac. hist. 3, 55, 15, wozu noch Ter. Hec. 121
consiliiTer.
sententiae (in seiner Ansicht)Tac.
inc. ultionis, ob er sich rächen sollteTac.
rerum summarumEnn.
rerum omnium und bloß omniumLiv.
futurorumPlin. ep.
inc. rerum suarum, über seine LageLiv.
inc. locorum, in der G. nicht gehörig orientiertAuct. b. Afr.
patris (in betreff des V.) Pacat pan.
mit Ablativ
incerti metuVal. Flacc. 3, 602
absolut
me incerto, ohne mein WissenPlaut.
ne incertus siemTer.
ne me suspensum incertumque dimittasPlin. ep.
☞Genitiv Plural incertûmPacuv. tr. 43
Charlton T. Lewis, An Elementary Latin Dictionary:
in-certus, adjective with comparative and superlative
Of things, not fixed, unsettled, undetermined
consiliaTer.
cum incerta bellum an pax essentLiv.
securis, ill-aimedVerg.
Ablative absolute
incerto quid peterentLiv.
Of persons, irresolute, hesitating, undecided, doubtful, at a loss
Incertior sum multo quam dudumTer.
plebesCic.
varius incertusque agitabatSall.
quid dicam incertus sumTer.
animi incertus, anne, etc.Ter.
quid potissumum facerentSall.
summarum rerumCic.
consiliTer.
Unascertained, unproved, doubtful, uncertain
alia certa, alia incerta esse dicuntCic.
eventus reliqui temporisCic.
ambiguae testis Incertaeque reiIuv.
incertus masculus an femina essetLiv.
victoriaCaes.
moriendum certe est, et id incertum, an, etc.Cic.
Quis deus, incertum estVerg.
cuius Ora puellares faciunt incerta capilli (i.e. make the sex doubtful)Iuv.
incertum habeo, pudeat an pigeat magis, cannot decideSall.
clauserant portas, incertum vi an voluntateLiv.
Of persons, uninformed, not assured, doubtful, uncertain
cum incertus sum, ubi essesCic.
Incerti quo fata ferantVerg.
sententiaeLiv.
rerum multitudoLiv.
Vague, indefinite, unsettled, obscure, dim
spesTer.
ut incertis temporibus iretur, unexpectedCaes.
luna sub luce malignāVerg.
voltus, disturbedSall.
Figuratively, untrustworthy, inconsistent, fickle
aetas (puerilis)Cic.
nihil est incertius volgoCic.
mensesVerg.
Filiam dare in incertas nuptias, hazardousTer.
arbor, the unsteady shipIuv.
Text based on data provided by Perseus Digital Library, with funding from The National Endowment for the Humanities. Original version available for viewing and download at http://www.perseus.tufts.edu