e-Konjugation
manēre
maneō mānsī mānsūrus
Georges, Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch:
maneo, mānsī, mānsum, ēre (zu altindisch man-, zögern, stillstehen, griechisch μένω)
I)intransitiv: bleiben
A)im Allgemeinen (Gegensatz abire, exire, decedere, fugere, venire, advolare)
in patriaCic.
in vita (Gegensatz excedere e vita)Cic.
domiCaes.
ad exercitumCaes.
hospes, hic bene manebisSen.
und
hic optime manebimusVal. Max.
unpersönlich
manebitur, man wird bleibenCic.
mansum oportuit, er hätte bleiben sollenTer. heaut. 200
B)prägnant
1)die Nacht über bleiben, übernachtens. Fabri u. Wölfflin Liv. 22, 13, 8
apud aliquemCic.
manet sub Iove frigido venatorHor.
aut inter vicos aut inter viasSuet.
a)wo wohnen
in palatioLampr. Heliog. 30, 4
b)jemandem beiwohnen
cum aliquoPorphyr. Hor. sat. 1, 5, 84Cypr. epist. 4, 1Moys. et Rom. leg. coll. 5, 1
2)bleiben = verbleiben
a)fortdauern, fortbestehen, noch bestehen, von Bestand sein, Bestand haben, sich halten, sich erhalten, erhalten bleiben
von leblosen Subjekten
in apothece mala (die Äpfel) manere putant satis commodeVarro
in sapa condita manere pira AnicianaVarro
nihil suo statu manetCic.
monumenta manserunt ad nostram aetatemNep.
manere his bellum, der Krieg dauere für sie fortLiv.
mit doppeltem Nominativ
imperium ei ad puberem aetatem incolume mansitLiv.
mit Akkusativ der Zeitdauer
parietes, quorum ornatus tot saecula manseratCic.
b)festbleiben, beharren
in amicitiaCic.
in voluntateCic.
in pactioneNep.
ea in condicione ac pactoCic.
in eo mansimus, ne ad urbemCic. ad Att. 9, 18, 1
daher
maneat, es bleibe also fest, es bleibe dabeiCic.
c)= esse, mit dem Nebenbegriff einer langen DauerSil. 12, 116Vergleiche Weymann in Wölfflins Archiv 15, 382
3)warten
haud mansistiPlaut.
manePlaut. Ter.
mane, maneTer.
vel mane etiam, oder warte lieber nochPlaut.
mane videamPlaut.
mane enarremTer.
übertragen: auf jemanden warten, jemanden erwarten, ihm bevorstehen, sicher beschieden sein, zu gewärtigen stehenvergleiche Wernsd. Cic. Phil. 2, 11. p. 179 sq.; Haupt opusc. 1, 80; Bünem. Lact. 5, 19, 11
cuius fatum tibi manetCic.
quae fato manentTac.
munera vobis certa manentVerg.
quae merces in cultu, quae poena in contemptu maneatLact.
II)transitiv: auf jemanden oder etwas warten
a)eigentlich
aliquemTer. Liv.
adventumLiv.
b)übertragen: auf jemanden warten, jemanden erwarten, ihm bevorstehen, sicher beschieden sein, zu gewärtigen stehens. Wernsd. Cic. Phil. 2, 11. p. 179 sq. Bünem. Lact. 5, 19, 11
te triste manebit suppliciumVerg.
indigna, quae manent victosLiv.
si nocentem innocentemque idem exitus maneatTac.
quod praemium ipsos manere?Curt.
sin autem aliud me fatum manetAnton. bei Cic. Phil. 13, 45
Charlton T. Lewis, An Elementary Latin Dictionary:
maneō, mānsī, mānsus, ēre 1 MAN-, to stay, remain, abide, tarry
mansum oportuitTer.
in locoCaes.
ad urbemLiv.
uno locoNep.
omnia excogitantur, quā re nec sine periculo maneaturCaes.
fixus manebatVerg.
hic maneri diutius non potestCic.
To stay, tarry, stop, abide, pass the night
apud meCic.
in tabernaculoCic.
sub Iove frigidoHor.
extra domum patrisLiv.
Casilini eo die mansurusLiv.
triduom hocTer.
To remain, last, endure, continue, abide, persist
boni fidelesque mansereSall.
Manere adfinitatem hanc inter nos voloTer.
si in eo manerent, quod convenisset, abide byCaes.
in vitā, remain aliveCic.
in sententiā, adhere toCic.
in condicione, fulfilCic.
in voluntateCic.
Tu modo promissis maneas, abide byVerg.
at tu dictis maneres! would thou hadst kept thy wordVerg.
te vocanti Duram difficilis maneHor.
maneat ergo, quod turpe sit, id numquam esse utile, be it a settled principleCic.
mansura urbs, abidingVerg.
quia nihil semper suo statu maneatCic.
munitionesCaes.
semper laudes (tuae) manebuntVerg.
Laudo manentem (fortunam)Hor.
manent ingenia senibusCic.
manere iis bellum, go onLiv.
To stay for, await, expect
mansurus patruom pater estTer.
hostium adventumLiv.
te domiHor.
aulaea, i.e. the end of the playHor.
To await, be about to befall, be destined to
Sed terrae graviora (pericla) manent, are in reserveVerg.
cuius quidem tibi fatum manetCic.
qui si manet exitus urbemOv.
quae (acerba) manent victosLiv.
inmatura manebat Mors gnatumVerg.
Text based on data provided by Perseus Digital Library, with funding from The National Endowment for the Humanities. Original version available for viewing and download at http://www.perseus.tufts.edu