o-Dekl. (n.)

ōtium ōtiī  n

Georges, Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch:

ōtium, iī, neutrum, die Ruhe von Berufstätigkeit, das Nichtstun, die Geschäftslosigkeit, freie Zeit, Muße, das Stillleben

a)überhaupt (Gegensatz negotium, labor, festmatio)

otium inertissimum ac desidiosissimumCic.

cui non industrio otium poena est?Sen.

otium sine litteris mors estSen.

id velle paene dementis otii est, ist fast unsinnige ZeitverschwendungPlin.

alere otium serendis rumoribus natumCurt.

agere otiumLucan.

agere vitam in otioTer.

amplexari otiumCic.

sic sum otium complexus (ich habe mich so dem N. ergeben), ut ab eo divelli non queamCic.

se conferre de turba et a subselliis in otium soliumqueCic.

cogitare in otio de negotiisCic.

otium dare corporiPhaedr.

si quid datur oti, illudo chartisHor.

aliqua regio ad populi otium (Erholung) dedicataSen.

diffluere otioCic.

mollia otia peragere, in behaglichem Müßiggang lebenOv.

haud otium estTer.

frui otioCic.

habere plus otiiCic.

hebescere et languescere in otioCic.

languere otio, in Schlaffheit verfallen aus Mangel an öffentlicher TätigkeitCic.

fortasse his rebus admoneris, ut te magis ac magis otio involvas (dich in ein Stillleben vergräbst), quod non abrumpi, sed intermitti voloPlin. ep.

diuturno otio involuti, in ein dauerndes Stillleben vergrabenAmm.

marcescere otioLiv.

marcescere otii situ et inertiā sopiriLiv.

otium ex labore, copia ex inopia corpora varie movebatLiv.

nancisci plus otiiCic.

natio occupata in otio, dem geschäftigen Müßiggang ergebenPhaedr.

ut non tam otium sibi quam negotium quaesisse videanturLact.

a negotiis publicis se removere ad otiumque perfugereCic.

persequi (suchen) otiumCic.

non prospicere otioCic.

se in otium referre, sich ganz aus dem öffentlichen Leben zurückziehenCic.

remotum a studiis ambitionis otium ac tranquillitatem vitae sequiCic.

resides et otium sequentes, sich dem N. hingebendPhaedr.

und so

hanc vitam urbanam atque otium secutus sumTer.

a rei publicae pulcherrimis muneribus otium sibi sumereCic.

tabescere otioCic.

venire in otiumCic.

per otium (in aller Ruhe, mit Muße) cibum capereLiv., spolia legereLiv.

und so

quamlibet lambe (trinke) otioPhaedr.

übertragen: von Leblosem

quies aëris et otium et tranquillitasSen. nat. qu. 1, 2, 8

operis otium, das Ruhen der Arbeit, die FreizeitPlin. 11, 25

b)die freie Zeit, Muße für andere Arbeiten

otium rei si sitPlaut.

cum otium estCic.

si modo tibi sit otiumCic.

non hercle otium est nunc mi auscultandiTer.

mit ab und Ablativ

tantumne ab re tua est oti tibi, aliena ut curesTer. heaut. 75

besonders: die freie Zeit, Muße zu wissenschaftlichen Beschäftigungen

Tusculi requies atque otiumCic.

otium litteratumCic.

moderatum atque honestumCic.

studiosum (gelehrte)Plin. ep.

abundare otio studioqueCic.

otio nimio et ingeniis uberrimis affluereCic.

otium suum consumere in historia scribendaCic.

de his rebus in angulis consumendi otii causā disserereCic.

otium studio suppeditareCornif. rhet.

neque enim quisquam hoc Scipione elegantius intervalla negotiorum otio dispunxit, verstand es besser, die Pausen zwischen den Geschäften mit geistig belebter Muße auszufüllenVell.

Plural metonymisch

otia nostra, die Früchte meiner Muße (von Gedichten)Ov. trist. 2, 224

c)die politische Ruhe, Ruhe und Frieden im Staat (oft verbunden pax atque otium, otium paxque)

otium domesticumCic.

diuturnitas otiiCaes.

nihil est tam populare quam pax, tranquillitas, otiumCic.

omnis opera atque quaestus alitur otioCic.

amplexari otium, die Erhaltung der Ruhe zu fördern suchenCic.

otii esse amantissimum, am friedliebendsten seinCic.

ex maximo bello tantum otium toti insulae conciliare, ut etc.Nep.

valde me ad otium pacemque convertoCic.

deducere rem ad otium, die Sache gütlich beilegenCaes.

impune in otio esse posse, ungestr. in R. und Fr. leben könnenCic.

perturbare otiumCic.

nec cernentes ex illo brevi otio (Waffenruhe) multiplex bellum rediturumLiv.

studia recta et honesta per otium (in Friedenszeiten) concelebrataCornif. rhet.

mit ab und Ablativs. Müller Liv. 1, 31, 5

ab hoste otium fuitLiv.

ab seditionibus urbanis otium fuitLiv.

Charlton T. Lewis, An Elementary Latin Dictionary:

ōtium, ī, neuter 1 AV-, leisure, vacant time, freedom from business

tantumne ab re tuāst oti tibi?Ter.

non minus oti quam negotiCic.

otium inertissimumCic.

Ease, inactivity, idleness

vitam in otio agereTer.

genus amantissimum otiCic.

languere otioCic.

magna otia caeliIuv.

ducere otia segniaOv.

Leisure, time

vellem tantum haberem oti, ut possem, etc.Cic.

ad scribendumCic.

litteratumCic.

auscultandi, time to hearTer.

cum est otium, legere soleo, when I have timeCic.

si modo tibi est otium, if you have timeCic.

Rest, repose, quiet, peace

pax, tranquillitas, otiumCic.

mollia peragebant otia, enjoyed calm reposeOv.

insolens belli diuturnitate otiCaes.

ex maximo bello tantum otium totae insulae conciliavitNep.

studia per otium concelebrata, in times of peaceCic.

studia ignobilis otiVerg.

spolia per otium legere, at their easeLiv.

quam libet lambe otioPhaedr.

The fruit of leisure

Excutias oculis otia nostra tuis, i.e. poemsOv.


Text based on data provided by Perseus Digital Library, with funding from The National Endowment for the Humanities. Original version available for viewing and download at http://www.perseus.tufts.edu