a-Konjugation
habitāre
habitō habitāvī habitātum
Georges, Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch:
habito, āvī, ātum, āre (Frequentativum von habeo)
I)transitiv
A)oft etwas haben, zu haben pflegen
epicrocum, comasVarro bei Non. 318, 25 und 27
B)bewohnen
urbesVerg.
Gelonon, urbem ligneamMela
oppidum UscudamamEutr.
casasVerg.
im Passiv: bewohnt werden, als Wohnsitz dienen
vix pars dimidia (urbis) habitabaturLiv.
colitur ea pars (urbis) et habitatur frequentissimeCic.
arx procul iis, quae habitabanturLiv.
Scythiae confinis est regio habitaturque pluribus ac frequentibus vicisCurt.
nobis habitabitur orbis ultimusOv.
Alpes quidem habitari, coliLiv.
raris habitata mapalia tectisVerg.
agellus habitatus quinque focisHor.
campi olim uberes magnisque urbibus habitatiTac.
vestigia habitati quondam soliPlin.
quae sit tellus habitanda (sibi) requiritOv.
II)intransitiv
A)irgendwo sich befinden (wie habeo), daher = wohnen
hodieque ibiLiv.
alibiLiv.
unā (zusammen)Fronto
peregreLiv.
interius (mehr im Inneren des Landes)Mela
pagatimLiv.
laxius, contractiusSen.
bene (bequem)Nep.
angusteVal. Max.
iunctis liminibusPs. Quint. decl.
ad oder (gewöhnlich) apud aliquem, bei jemanden, in jemands HausCic.
cum aliquo, mit jemanden zusammenCic.
habito triginta milibus (aeris), die Miete kostet mich 30000 AsseCic.
nunc si quis tanti (für diesen Preis) habitatVell.
populus habitat duabus urbibusLiv.
h. locis pestilentibusVarro
AthenisNep.
Romae, CapuaeLiv.
iuxta forum, intra PalatiumSuet.
secundum montemPlin.
sub tegulisSuet.
sub his tectis habitavere securiSen.
h. ad litoraVerg.
circum AternumVarro LL.
in casis et tuguriisVarro
in Co insulaQuint.
primo in Subura modicis aedibus, post autem pontificatum maximum in Sacra via domo publicāSuet.
in via (an der Landstraße, Gegensatz devium esse)Cic.
in montibus vicatimLiv.
gratis in alienoCic.
Passiv unpersönlich
habitari, ait Xenocrates, in luna (es gebe Bewohner auf dem Mond)Cic.
ibi habitabatur frequenter, die Gegend war sehr stark bewohntLiv.
quibus (vicis) frequenter habitabatur, die stark bewohnt warenLiv.
absolut
posse nos habitare sine marmorario ac fabroSen.
Argos habitatum (um da zu wohnen) abireNep.
Partizip, substantivisch: habitantes, die Bewohner, EinwohnerOv. met. 14, 90 (wo Genitiv Plural habitantum)
oppidum valetudine habitantium infameMela 1, 16, 1 (1. § 83)
habitantes Lilybaei (zu L.)Liv. 29, 26, 7
ad occasum habitantes (Gegensatz orientis incolae)Plin. 2, 180
bildlich
ingenium Galbae male habitat, wohnt in einer schlechten HülleMacr.
metus habitat in vita beataCic.
animus cum curis habitansCic.
B)übertragen
a)wo heimisch sein = immer wo sein oder bleiben
in foroCic.
in culina, immer in der Küche steckenPetron.
in oculis, immer vor Augen seinCic.
quorum in vultu habitant oculi meiCic.
tecum habita, »kehre bei dir ein« = untersuche dich selbstPers.
peregrinatus est eius animus in nequitia, non habitavitVal. Max. 6, 9. ext. 1
b)bei einer Sache bleiben = sie fast einzig betreiben, sich fast immer damit beschäftigen, sie zu seinem Hauptstudium machen
in hac una ratione tractandaCic.
in eo genere rerumCic.
c)bei einer Sache im Reden sich aufhalten
ibi commorer, ibi habitem, ibi haeream, hier verweile ich, darauf baue ich, daran halte ich festCic.
quonam modo ille in bonis haerebit et habitabit suis? seinen eigenen Grund und Boden behaupten und benutzenCic.
Charlton T. Lewis, An Elementary Latin Dictionary:
habitō, āvī, ātus, āre, frequentative habeo, to dwell, abide, reside, live
in aediculis habitatCic.
in viā, on the high-roadCic.
in SiciliāCic.
LilybaeiCic.
lucis opacisVerg.
sub terrāCic.
ad LepidumCic.
apud teTer.
cum aliquoCic.
alibiLiv.
hicVerg.
magnifice, be housedCic.
beneNep.
sic, so splendidlyIuv.
nobis habitandi locum dareCic.
habitandi causāCaes.
Rus habitatum abiiTer.
habitari ait in lunā, that the moon is inhabitedCic.
vicorum, quibus frequenter habitabaturLiv.
urbes magnasVerg.
humilīs casasVerg.
arcemLiv.
ea pars (urbis) habitatur frequentissimeCic.
tellus habitata virisOv.
raris habitata mapalia tectisVerg.
habitandae piscibus undaeOv.
proavis habitatas linquere silvasIuv.
To be habitually, stay, remain, dwell, keep
in foro, frequentCic.
in oculis, in publicCic.
voltur habitat sub alto PectoreVerg.
Figuratively, to abide, linger
in hac ratione tractandāCic.
in bonis suis, dwell uponCic.
qui potest habitare in beatā vitā metus?Cic.
quorum in voltu habitant oculi meiCic.
Text based on data provided by Perseus Digital Library, with funding from The National Endowment for the Humanities. Original version available for viewing and download at http://www.perseus.tufts.edu