konsonat. Dekl. (3. Dekl.)

laus laudis  f

Georges, Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch:

1. laus, laudis, feminin, das Lob, die Anerkennung, Achtung, die der Verdienstvolle genießt, der Ruhm, die Verherrlichung (Gegensatz vituperatio, maledictum [üble Nachrede] reprehensio, crimen, culpa)

Plural laudes, Lob, Lobsprüche, Lobeserhebungen, Lobreden, Loblieder (Gegensatz vituperationes)

I)eigentlich und metonymisch

A)eigentlich

bellica laus, bellicae laudesCic.

blandae laudes magistriVerg.

laus debitaQuint.

falsaCic.

imperatoriaCic.

inanis et infructuosaTac. dial.

insignisQuint.

insolitaQuint.

iucundaCic.

maiorQuint.

maximaCic.

laudes maximaeCic.

laus modicaQuint.

nascensCic.

laus Pompeiana, Verherrlichung des PompeiusCic.

popularisQuint.

praecipuaNep.

pulcherrimaQuint.

laus solidaVal. Max.

laus summaQuint.

laudes summaeCic.

laus veraTer. Quint.

laudes funebresLiv.

laudes meritaeLiv.

laudes veraeCic.

abundans bellicis laudibusCic.

laudis avidusCic. Sall.

laudis cupidusCic.

lande dignusCic. Hor.

laudibus indignusHieron.

mit subjektivem Genitiv

laus doctorum, vulgiQuint.

mit objektivem Genitiv

laus PompeiQuint.

iuris periti viri, militaris viriQuint.

continentiaeCic.

eloquentiaeQuint.

ingeniiQuint.

legumQuint.

rei militarisNep.

virtutisQuint.

liberatarum ThebarumNep.

patriae in libertatem vindicandaeCic.

dicendiCic.

venandi et equitandiCic.

omnes tui ad laudem impetusCic.

te praepropera festinatio abducet a tantis laudibusCic.

cum et illi cives optimi sint et ego ab ista laude non absim, und auch mir dieser Ruhm nicht abgesprochen werden dürfteCic.

cum aliquantum ex provincia atque ex imperio laudis accesseritCic.

laudem patriae in libertatem vindicandae adamasseCic.

adhortari aliquem ad certam laudem (Gegensatz a dimicatione deterrere)Cic.

adipisci laudemCic., in Sempronio (in der Sache des S.) maximam ab omnibus laudemCic.

afferre alicui tantam laudemVerg.

ceterorum laudibus obscuritatem afferre (von jemands Taten)Cic.

laude affici, Lob erntenCic.

affingere alicui falsam laudemCic.

agere laudesNaev. fr.

agere alicui laudes gratesquePlaut., laudes gratiasqueLiv. Eutr.

agnoscere Augusti laudes, darin des Augustus Lob erkennenHor.

asciscendae laudis causāCic.

ascribere aliquem socium alicuius laudibusCic.

assequi (erreichen) alicuius laudes (Gegensatz exsuperare)Liv.

tua laus pariter cum re publica cecĭdit (ist dahingesunken)Cic.

canere laudem victorumPhaedr., laudes regumCurt.

canere suas et imperatoris laudes (von Soldaten beim Triumph)Liv.

canere ad tibiam clarorum virorum laudesCic., laudes heroum ac deorom ad citharamQuint.

capere (ernten) ex hac una re maximam laudemCic. (und so quantam et quam veram laudem capiet Parmeno!Ter.)

loquendi laude carereCic.

lande suā non carere (von einer Sache)Quint.

celebrare alicuius laudesCic.

celebrare aliquid laudibusLact., aliquid super omnia laudibus, aliquid miris laudibusPlin.

quantis laudibus suum erum collaudavitPlaut.

colligere undique omnium laudemCic.

communicare bellicas laudes cum multis, vielen einen Anteil am Kriegsruhm zugestehenCic.

concedere alicui summam dicendi laudemCic.

conferre laudem in medium, alle an dem eigenen Ruhm teilnehmen lassen (Gegensatz laudem ex communi ad se trahere)Liv.

consequi laudem, siehe cōn-sequor Nummer II, 2, a, αBd. I. S. 1517

cumulare aliquem omni laudeCic., aliquem certatim laudePlin. ep., aliquem apud aliquem tantis laudibusPlin. ep.

dare aliquid alci laudiCic., non laudi, sed vitioCic. (und so si Fabio laudi datum esset, quod [dass er] pingeretCic.)

debere alicui laudem illamCic.

deesse alicuius laudibus, sich jemands Belobung entziehenCic.

delectari hāc laude dicendi (von den Athenern)Cic.

non de laude alicuius delibare quicquamCic.

deterrere aliquem a laude, von der Bahn des Ruhmes zurückschreckenPlin. pan.

vera laus detrahitur (wird geschmälert) alicui oratione alicuiusCic.

alicui dicere laudes, jemandem lobsingen, jemands Lob anstimmenOv.

dicere (besingen) laudes alicuiusVerg. (vergleiche quid prius dicam solitis Parentis laudibusHor.)

dicere laudes de CaesareGell.

ista omnia numquam in culpam, sed in laudem dicunturGell.

o Cn. Pompei sic late longeque diffusa laus, ut etc.Cic.

dolere alienā laudeCic.

eam laudem hic ducit maximam, das hält er für das größte LobTer.

tu nunc id tibi laudi ducis, quod tum fecisti inopiā?Ter.

laudi ducitur (es gereicht zum L.) adulescentulis quam plurimos habuisse amatoresNep.

efferre aliquem laudibus und summis laudibus ad caelumCic.

ferre aliquem laudibus in caelumNep.

ferre aliquid laudibus und maximis laudibusCic., aliquem summis laudibusNep.

eripere huius generis laudem iam languenti Graeciae et transferre in hanc urbemCic.

brevitas laus est interdum in aliqua parte dicendiCic.

est ea laus eloquentiae certe maximaCic.

principibus placuisse viris non ultima (geringste) laus estHor.

quos (pueros) laus formandos est tibi magna datosOv.

at illa laus est, magno in genere et in divitiis liberos hominem educarePlaut.

id facere laus est quod decet, non quod licetSen. poët.

laudis est purum tenuisse ferrumSen. poët.

apud Graecos in summa laude esse, in hohen Ehren stehen (von Personen)Nep.

magnis in laudibus totā fere fuit Graeciā victorem Olympiae citari, wurde es für eine hohe Ehre gehaltenNep.

haec in Graecia magnae laudi erantNep.

ut sempiternae laudi tibi sit iste tribunatusCic.

ut coniunctionem amicitiamque nostram utrique nostrûm laudi sperem foreCic.

cum populo Romano et in laude et in gratia esse, bei dem röm. Volk Ruhm und Gunst erlangenCic.

excellere eodem in genere laudisCic., omni genere laudisCic.

excipere (ernten) laudem ex eo, quod (dass) etc.Cic.

laudes alicuius oder alicuius rei exsequi, sich über jemands L. verbreitenLiv. fr.Plin.

exsuperare alicuius laudes (Gegensatz assequi)Liv.

bellicas laudes extenuare verbis easque detrahere ducibusCic.

extollere aliquem in caelum suis laudibusCic.

laudi facere modum, seinem Ehrgeiz ein Ziel setzenCurt.

favere alicuius laudi, alicuius nascenti laudiCic.

faveo quoque laudibus istis, dein Lob ist mir selbst erfreulichOv.

ferre aliquem laudibus in oder ad caelumCic.Liv.

ferre aliquem oder aliquid laudibusCic. Liv., aliquem laudibus mirisApul., aliquem summis laudibusNep., aliquem tantis laudibus, ut etc.Tac., aliquid magnis laudibusPlin.

ferri praecipuā laude (von Personen)Nep.

ferre carmine laudes Herculeas et facta, in Lobliedern die Taten des Herkules preisenVerg.

florere laudibusCic. Lucr.

qua in familia laus aliqua forte florueritCic.

brevitas in universa eloquentia laudem non habetCic.

quorum neuter summi oratoris habuit laudemCic.

Macrochir praecipuam habet laudem amplissimae pulcherrimaeque corporis formaeNep.

quod omnes laudes habet, id est optimumCic.

laudem de me nullus adulter habet, kein Buhler hat noch Ruhm sich geholt an mirOv.

cotidianae assiduaeque laudes (Lobreden) ab aliquo de nobis habenturCic.

alicui laudes gratiasque habere maximasPlaut.

eodem e fonte se hausturum intellegit laudes suas, e quo sit aspersusCic.

suo maledicto laudem alicuius illustrareCic.

imminuere alicuius laudemCic.

alicui tantum impertire laudis, quantum forti viro et sapienti homini debeturCic.

implere populares meritis laudibus, unter den Landsleuten das verdiente Lob verbreitenLiv.

incumbere toto pectore ad laudemCic.

invidere laudi alicuiusCic.

ipse meritus est, ut laudetur laudibusPlaut.

laudemus igitur prius legem ipsam veris et propriis generis sui laudibusCic.

libare suo nomini ex aliorum laboribus laudemCornif. rhet.

minuere laudem alicuiusCic.Liv.

etiam in vulneris dolore cum laude moriCic.

obterere invidiā laudem virtutisNep.

obteritur laus imperatoria criminibus avaritiaeCic.

obtrectare alicuius laudibusLiv.

maledicto (üble Nachrede) quidem idcirco nihil in hisce rebus loci est, quod omnia laus occupavitCic.

onerare aliquem multis laudibusPhaedr., aliquem eximiis laudibusLiv.

aliquem laudibus haud immeritisCic.

ornare aliquem non solum suis laudibus, sed etiam alienisCic.

ornare aliquem veris laudibusCic.

ornare res alicuius divinis laudibusCic.

sibi parĕre maximam laudem ex illa accusatione nobili et gloriosaCic.

alicuius laus perfertur ad nos nec obscuro nec vario sermone, sed et clarissimā et unā omnium voceCic.

petere laudes fucosasPorcius poët. bei Suet.

quae est ista laus, quae possit e macello petiCic.

neque ego hoc in tua laude pono, rechne ich dir als Lob anCic.

ipsum Latine loqui est illud quidem in magna laude ponendumCic.

praedicare aliquid miris laudibusPlin.

praeripere aliis eam laudemCic.

alicui praeripere desponsam iam et destinatam laudemCic.

dicendi non ita multum laude processisseCic.

quaeritur in re domestica continentiae laus, in publica dignitatisCic.

referre (erneuern) veterem Valeriae gentis in liberanda patria laudemCic.

scribere laudem victori cuidam pyctae, ein Lobgedicht schreibenPhaedr.

scribere de Alexandri laudibusGell.

servire in eo magis suae quam vestrae laudi existimationiqueCic.

aliquem aliqua ex parte in societatem laudum suarum venire pati, teilnehmen lassen an usw.Cic.

suffragari alicuius laudi et in senatu et ceteris rebusCic.

subvenire alicuius laudiCic.

omnes suas laudes transfundere ad aliquem (Gegensatz exhaurire aliquam partem ex alicuius laudibus)Cic.

tribuere alicui laudem suamCic., alicui rei summam laudemCic.

laudem ex communi ad se trahere (Gegensatz laudem conferre in medium)Liv.

venari laudem modestiae in ea reCic.

viget apud eos venandi et equitandi lausCic.

laudem eorum iam prope senescentem ab oblivione hominum atque a silentio vindicareCic.

vivere in laude, ununterbrochen nichts als Lob erntenCic.

B)metonymisch

a)die löbliche Handlung oder Tat, das Verdienst, die ruhmvolle Wirksamkeit

laus TheseaOv.

hae tantae summis in rebus laudes so ruhmvolle WirksamkeitCic.

aberat tertia lausCic.

cuius laudis ut memoria maneretNep.

sunt hic etiam sua praemia laudiVerg.

b)Plural laudes, löbliche, rühmliche Eigenschaften, Vorzüge

conferre se alicuius laudibusPhaedr. 4, 24 (23), 4

quarum laudum gloriam adamaris, quibus artibus eae laudes comparantur, in iis esse laborandumCic. ep. 2, 4, 2

Gegensatz

est enim (signum Corinthium) nudum nec aut vitia, si qua sunt, celat aut laudes parum ostentatPlin. ep. 3, 6, 2

quorum operum et laudes et culpae (Mängel, Gebrechen) aeternae solent permanereVitr. 3, 1, 4

II)übertragen: der Wert einer Sache

coccum in laude estPlin.

Cois amphoris laus maximaPlin.

Creticae cotes diu maximam laudem habuerePlin.

Genitiv Plural gewöhnlich laudum, doch auch laudiumCic. Phil. 2, 28 cod. Vat.Sidon. carm. 23, 31Itin. Alex. 53 (119)

Charlton T. Lewis, An Elementary Latin Dictionary:

laus, laudis, genitive plural laudum (once laudiumCic.), feminine CLV-, praise, commendation, glory, fame, renown, esteem

recte factorumCic.

laudem capereTer.

te summis laudibus ad caelum extuleruntCic.

sibi ipse peperit maximam laudem ex illā accusationeCic.

neque ego hoc in tuā laude ponoCic.

rei militarisCaes.

laudis titulique cupidoIuv.

vitiata memoria funebribus laudibusLiv.

A title to praise, merit, superiority, achievement, excellence

Fabio laudi datum est, quod, etc., regarded as a merit in, etc.Cic.

magna est laus, si superiores consilio vicistiCic.

sunt hic sua praemia laudiVerg.

maximam putant esse laudem, vacare agros, etc.Caes.

Conferre nostris tu potes te laudibus?Phaedr.

conscientia laudis, worthPhaedr.

pedum, i.e. swiftnessOv.


Text based on data provided by Perseus Digital Library, with funding from The National Endowment for the Humanities. Original version available for viewing and download at http://www.perseus.tufts.edu