a-Konjugation

sollicitāre

sollicitō  sollicitāvī  sollicitātum

Georges, Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch:

sollicito, āvī, ātum, āre (von sollus = totus und citare), stark bewegen, erregen, erschüttern und dergleichen

I)eigentlich und übertragen

1)eigentlich

mundum de suis sedibusLucr.

tellurem, pflügenVerg.

freta remisVerg.

stamina docto pollice, die Saiten rührenOv.

spicula, schütteln (zum Herausziehen)Verg.

2)übertragen

a)in rege Tätigkeit, in Bewegung, in Trab setzen

myropolasPlaut.

lentum Cupidinem cantu tremuloHor.

arcu feras, jagenOv.

b)krankhaft erregen, reizen, angreifen, schwächen

nullā varietate sollicitandus aeger estCels.

s. stomachum vomitu, alvum purgationeCels.

und so

malā copiā aegrum stomachumHor.

II)bildlich

1)überhaupt: erschüttern, wankend machen, stören

pacemLiv.

statum quietae civitatisLiv.

2)insbesondere: durch Einwirkung auf Gefühl, Willen und Entschluss geistig erregen

a)auf jemands inneres Gefühl, Gemüt

α)in Unruhe versetzen, beunruhigen, bekümmern

haec cura me sollicitatCic.

anxitudo semper ipsa se sollicitansCic.

multa me sollicitant anguntqueCic.

libido et ignavia semper animum excruciant et semper sollicitantCic.

cur meam senectutem huius sollicito amentiā? warum verkümmere ich usw.Ter.

sollicitus eram de rebus urbanis …; sed tamen nihil me magis sollicitabat quam in iis molestiis non me, si quae ridenda essent, ridere tecumCic. ep.

β)aufbringen, zum Zorn reizen

sollicitatus IuppiterLiv.

s. hostesLucan.

γ)interessierenSen. contr. 4. pr. 1Sen. ep. 88, 7

b)auf jemands Willen und Entschluss

α)im üblen Sinn: aufregen, aufreizen, reizen, aufwiegeln, wankend machen, verführen

civitatesCaes.

servitia, plebemSall.

sollicitatus ab Arvernis pecuniāCaes.

sollicitati et eo anno sunt dulcedine agrariae legis animi plebisLiv.

s. deasOv.

bello IovemOv.

s. ipsam ingentibus datis, zur Wollust reizenOv.

und so

matronamSen. rhet.

non deest forma, quae sollicitet oculos, reizt, verführtSen.

poetisch, mit sachlichem Objekt

fidem pudicam donisOv.; vergleiche fidem liminis astrictiOv.

legitimos torosOv.

s. iudicium donis, das Urteil bestechenOv.

mit Angabe des Endzwecks durch ad und Akkusativ, causā und Genitiv, ut oder ne und Konjunktiv, poetisch durch den Infinitiv

s. servum ad venenum dandumCic.

legatos tumultus excitandi causā a P. Lentulo esse sollicitatosCic.

reliquas civitates sollicitant (fordern, rufen sie auf), ut etc.Caes.

dixit se sollicitatum esse, ut regnare velletCic.

s. maritum precibus, ne spem sibi ponat in artoOv.

sollicitor nullos esse putare deosOv.

β)im guten Sinn: zu etwas bewegen, veranlassen, auffordern, reizen

in his me multa sollicitant, reizen (zum Kauf)Plin. ep.

circumspicias praeceptores, quos sollicitare possimus, zum Hierherkommen bewegen, auffordernPlin.

mit Angabe »wohin?« durch ad oder in und Akkusativ

aves ad sePlin.

aliquem in Formianum, einladenPlin. ep.

Alexandrum in ItaliamIustin.

Iones in suas partesIustin.

mit Angabe »wozu?« durch ad oder in und Akkusativ oder (poetisch) durch den Infinitiv

ad emendumSen.

ad hunc laboremSen.

aliquem ad colloquiumIustin.

aliquem in auxiliumLiv. epit.

spatium decurrere amorisLucr.

finem expromere rerum sollicitat deosLucan.

paragogischer Infinitiv Präsens Passiv sollicitarierTer. Andr. 689

Charlton T. Lewis, An Elementary Latin Dictionary:

sollicitō (sōli-), āvī, ātus, āre sollicitus, to disturb, stir, agitate, move, shake

tellurem, i.e. to ploughVerg.

remis fretaVerg.

stamina docto Pollice, strikes the stringsOv.

Maenalias feras, huntOv.

mala copia Aegrum sollicitat stomachum, distressesHor.

manes, disturb (of Boreas)Ov.

Figuratively, to disturb, disquiet, worry, trouble, harass

ne se sollicitare velisOv.

rebellando nosLiv.

quietae civitatis statumLiv.

ea cura quietos (deos) SollicitatVerg.

Parce, precor, manes sollicitare meosOv.

To fill with apprehension, make anxious, make uneasy, disturb, distress

Ego id timeo? Ph. Quid te ergo aliud sollicitat?Ter.

multa sunt quae me sollicitant anguntqueCic.

ne cuius metu sollicitaret animos sociorumLiv.

Desiderantem, quod satis est, neque Tumultuosum sollicitat mare, Nec, etc.Hor.

de posteris nostris sollicitorCic.

Quibus nunc sollicitor rebus! ne aut ille alserit, etc., in fear, lest, etc.Ter.

me illa cura sollicitat, quod, etc.Cic.

To grieve, afflict, make wretched, distress

Quor meam senectutem huius sollicito amentiā? make my old age miserableTer.

nihil me magis sollicitabat quam non me ridere tecumCic.

To stir, rouse, excite, incite, stimulate, solicit, urge, invite, exhort, move

Unicus est de quo sollicitamur honorOv.

Cupidinem Lentum sollicitasHor.

Cum rapiant mala fata bonos . . . Sollicitor nullos esse putare deosOv.

maritum precibus, ne, etc.Ov.

Especially, to incite, urge to evil, inveigle, seduce, stimulate, instigate, provoke, tempt, abet

rursus agrariosCic.

quos ex aere alieno laborare arbitrabatur, sollicitabatCaes.

ingentibus ipsam Sollicitare datisOv.

Sollicitati dulcedine agrariae legis animiLiv.

ad sollicitandas civitates, to incite to revoltCaes.

servitia urbanaSall.

omnes sollicitatos legationibus Persei, sed egregie in fide permanereLiv.

qui Persas sollicitarent mittunturCurt.

hos (Hilotas) spe libertatisNep.

nuptae sollicitare fidem, to attemptOv.

in servis ad hospitem necandum sollicitandisCic.

se sollicitatum esse ut regnare velletCic.

legati tumultūs Gallici excitandi causā a P. Lentulo sollicitatiCic.


Text based on data provided by Perseus Digital Library, with funding from The National Endowment for the Humanities. Original version available for viewing and download at http://www.perseus.tufts.edu