konsonant.-Konjugation
nūbere
nūbō nūpsī nūptum
Georges, Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch:
nūbo, nūpsī, nūptum, ere (Stamm NUB, wovon auch nubes)
I)transitiv: bedecken, verhüllen
iubet, ut totae virgines nubant rosaePervig. Ven. 22
quod aqua nubat terram, appellatus est cognominatusque NeptunusArnob. 3, 31
II)intransitiv: sich verhüllen, metonymisch = sich vermählen, heiraten, von der Frau, weil die Braut bei der Hochzeit mit einem Schleier verhüllt und so dem Bräutigam übergeben wurde (hingegen vom Mann uxorem ducere)
A)eigentlich
mit und ohne DativCic.Liv. Ov.
haec cotidie viro nubit, sie heiratet alle Tage, scherzhaft von einer BuhldirnePlaut.
alio (= aliam in domum) nuberePlaut.
foras nubereTert.
nubere in familiam clarissimamCic.
ut in quam cuique feminae convenisset domum nuberetLiv.
nuptam esse cum aliquo oder alicui, mit jemanden verheiratet seinCic.
ebenso
ut una apud duos nupta essetGell.
ire nuptum, heiraten wollenPlaut.
filiam alicui nuptum dareTer.Nep.und anderes. Drak. Liv. 1, 49, 9
aliquam nuptum locareTer. oder collocareCaes., verheiraten
a parentibus nuptum mittiSall. fr.
daher Partizip nūptus, a, um, verheiratet, vermählt
filiaCic.
mulierLiv.
und substantivisch nūpta, ae, feminin, die Ehefrau, Gattin
nova nupta, siehe novus Nummer I, A
n. pudicaLiv. Ov.
n. IovisOv.
nupta est an vidua?Plaut.
und substantivisch nūbendae, ārum, feminin, etwa die Heiratsfähigen
anni nubendis legitimiSoran. p. 131, 13
und
nupta verba, unzüchtige (die Mädchen nicht aussprechen dürfen)Plaut. fr. bei Fest. 170 (b), 24
B)übertragen
1)vom Mann
a)überhaupt
nupsit posterius dotatae vetulaePompon. com. fr.
Pontificem Max. rursus nubere nefas estTert.
dignae (coniuges), quibus Minyae nuberentVal. Max.
neque nubent neque nubenturVulg.
nubat et nubatur ille, qui in sudore faciei comedit panem suumHieron.
viri nuptiVarro fr.
b)insbesondere
α)scherzhaft: von dem der Frau untertänigen Mann
uxori nubere nolo meae, ich will nicht die Frau meiner Frau seinMart. 8, 12, 2
β)von der PäderastieMart.Lampr.und andere
2)von Weinstöcken, die an Bäume gebunden werden, sich mit ihnen gleichsam vermählenManil. Plin.
Charlton T. Lewis, An Elementary Latin Dictionary:
nūbō, nūpsī, nūptum, ere NEB-, to veil oneself, be married, marry, wed
in familiamCic.
lectum filiae nubenti straveratCic.
apteOv.
Tu nube atque taceIuv.
Mamilio filiam nuptum datLiv.
propinquas suas nuptum in alias civitates conlocasseCaes.
Antiphila nubet mihiTer.
Iugurthae filia Boccho nupseratSall.
consobrino suoCic.
nube pariOv.
cum illo nuptaTer.
quocum esset nuptaCic.
Text based on data provided by Perseus Digital Library, with funding from The National Endowment for the Humanities. Original version available for viewing and download at http://www.perseus.tufts.edu