e-Konjugation
pollicērī
polliceor pollicitus sum
Georges, Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch:
polliceor, citus sum, ērī (por = pro und liceor), sich zu etwas erbieten, sich anheischig machen, etwas zu leisten versprechen, etwas verheißen, geloben, zusagen, Gegensatz abnuo, denego (dagegen promitto = etwas erwarten lassen, zu etwas Hoffnung machen)
I)im Allgemeinen
α)mit Akkusativ der Sache, ohne oder mit Dativ wem?
αα)ohne Dativ
hospitium et cenamPlaut.
pretiumTer.
navium magnam copiam ad transportandum exercitumCaes.
publice frumentumCaes.
frumentum ad bellumLiv.
matrimonium suumSuet.
pecuniamCic.
pecunias in rem publicamCic.
offerre pecuniam, fidem et pericula (Treue in gemeinschaftlicher Gefahr) poll.Tac.
imperii societatemIustin.
non ludos aut gladiatores, sed annuos sumptus in alimenta ingenuorumPlin. ep.
ego vero exspectabo ea, quae pollicerisCic.
von leblosen Subjekten
sed hoc satis est, quod prope sola historia polliceri videturPlin. ep.
ad hoc salubritas caeli, secessus, quies tantum salutis quantum otii pollicenturPlin. ep.
ββ)mit Dativ wem?
militibus in contione agros ex suis possessionibusCaes.
his amicitiam regisIustin.
alicui arma virosque ad bellumLiv.
iis auxilium suumCaes.
toti Italiae civitatem (das Bürgerrecht)Vell.
his interfectorum matrimonia (Ehefrauen)Iustin.
reginae nuptiasSuet.
alicui suam suorumque militum operam (Dienste)Vell.
regi pacem neque abnuere neque polliceriSall.
Varroni pecunias in publicumCaes.
senatui frumentum in cellam gratisCic.
maturum reditum patrum sancto concilioHor.
sestertios centenos militibusAuct. b. Alex.
ego vero tibi profiteor atque polliceor eximium et singulare meum studium in omni genere officiiCic.
nec polliceatur sibi aliam, quam sit expertus, victoriamIustin.
quicquid auctoritate, fide, constantiā possum, id omne ad hanc rem conficiendam tibi polliceor ac deferoCic.
nemo tam divos habet faventes, crastinum ut possit sibi polliceri, sicher auf den nächsten Morgen rechnen kannSen. Thyest. 619 sq.
von leblosen Subjekten
ita eadem illa seu neglegentia seu malignitas principum male consultis impunitatem, recte factis nullum praemium polliceturPlin. pan.
etiamsi repentinus aliqui casus rem commodius agi posse pollicereturGell.
Sprichwörtlich
montes auri (goldene Berge)Ter. Phorm. 68
maria montesqueSall. Cat. 23, 3
β)mit doppeltem Akkusativ
sese itineris periculique ducemSall.
regnum Aegypti pretium auxilii adversus fratrem suumIustin.
von leblosen Subjekten
quos labore et studio meo dignos cum splendor ipsorum tum hoc maxime pollicetur, quod etc.Plin. ep.
γ)mit de und Ablativ, ohne oder mit Akkusativ
tibi de nostro amico placando aut etiam plane restituendo polliceorCic.
quoniam de aestate polliceris vel potius recipisCic.
nihil tibi ego tum de meis opibus pollicebar, sed de horum erga me benevolentia promittebamCic.
neque mehercule minus ei prolixe de tua voluntate promisi, quam erat solitus de mea polliceriCic.
de se multa polliceriIustin.
δ)mit folgendem Infinitiv
qui sum pollicitus ducere?Ter. Andr. 613
pollicentur obsides dareCaes. b. G. 4, 21, 5; 6, 9, 7
qui novam referre proditionem proditis polliceaturLiv. 24, 45, 3
orationes ipse palam pro contione recitare pollicebaturPollio bei Sen. suas. 6, 15
ε)mit folgendem AcI, gewöhnlich Infinitiv Futur aktiv
pollicetur Piso sese ad Caesarem iturumCaes.
pollicitus est sibi eam rem curae futuramCaes.
cum (Graeci) se et bene vivendi et copiose dicendi rationem daturos hominibus pollicerenturCic.
pro certo polliceor hoc vobis et confirmo me esse perfecturum, ut etc.Cic.
Cinna in omnibus tribubus eos se distributurum pollicitus estVell.
gaudes, quod me venturum esse polliceorPlin. ep.
quinque dies tibi pollicitus me rure futurumHor.
zugleich mit de und Ablativ
de Alexandrina re causaque regia tantum habeo polliceri, me tibi absenti tuisque praesentibus cumulate satisfacturumCic.
selten mit Infinitiv Präsens aktiv
iusiurandum pollicitus est dare sePlaut. most. 1084
neben Infinitiv Futur
sine praedio relinquere se iis urbem immunesque victuros est pollicitusLiv. 44, 7, 5
mit Infinitiv Präsens passiv
legatos ad gentem Achaeorum mitti pollicensLiv. 32, 19, 4
ζ)mit folgendem ut und Konjunktiv oder mit bloßem Konjunktiv
statua non modo ut ponatur, verum etiam ut inviolata maneat polliceturIustin. 9, 2, 12
saepe erat senatui pollicitus … discederet uterque ab armis exercitusque dimitteretHirt. b. G. 8, 52, 4
η)mit folgendem indirekten Fragesatz
neque ille, quae meum tempus postularet, satis prolixe pollicereturCic.
erat enim (Phamea) in consulatus petitione per te mihi pollicitus, si quid opus esset, er hatte mir seine Dienste durch dich anbieten lassen, wenn ich deren benötigt wäreCic.
θ)absolut
cum contra fecerint, quam polliciti professique sintCic.
quem plane debes mittere, ut pollicerisPlin. ep.
mox ubi pollicita estOv.
cum aliis polliceretur, aliis minareturLampr.
mit Adverbien
ultro poll.Cic.
bene poll., schöne Versprechungen machenSall.
benigne poll., gütige Versprechungen machenLiv., alicuiCic.
liberaliter poll., freundliche V. machenCaes.
alicui liberalissime poll.Cic.
II)insbesondere
a)vom Redner: im Eingang der Rede verheißen, ankündigen
quaeso, ut, quid pollicitus sim, diligenter memoriae mandetisCic. Quinct. 36
docui, quod primum pollicitus sum, causam omnino, cur postularet, non fuisseCic. Quinct. 60
b)vom Käufer: bieten
at illic pollicitus est priorPlaut. merc. 439
c)von den Vögeln bei Auspizien: für die Zukunft verheißen
id assuetae sanguine et praedā aves pollicebanturFlor. 1, 1, 7
☞Aktive Nebenform
ne polliceres, quod datum estVarro sat. Men. 41
Passiv
nam ut aliis plerumque obvenienti magistratu ob metum statuae polliceantur (= επαγγελθῶσιν)Metell. Numid. bei Prisc. 8, 17
exercenti navem adversus eos, qui cum magistro contraxerunt, actio non polliceturUlp. dig. 14, 1, 1. § 18
non dormientibus neque otiantibus, sed vigilantibus et laborantibus pollicentur praemiaAmbros. de Cain et Abel 1, 4. § 12
Partizip Perfekt Passiv
pollicitus torusPs. Ov. her. 21, 140
pollicita fidesOv. fast. 3, 366Lact. pasch. v. 65Hyg. fab. 100
daher substantivisch: pollicitum, ī, neutrum, das Versprochene, das Versprechen, die VersprechungOv. met. 11, 107 und andereColum. 11, 3, 1, auch PluralOv. am. 2, 16, 48 und andereSil. 15, 330Hyg. fab. 219
Charlton T. Lewis, An Elementary Latin Dictionary:
polliceor, itus, ērī, deponent pro+liceor, to hold forth, offer, promise
liberaliter pollicitus eos remittit, with large promisesCaes.
de meā (voluntate)Cic.
tibi custodiasCic.
servos in quaestionemCic.
mirandum in modumCic.
pollicitus est, sibi eam rem curae futuramCaes.
divisurum se urbemCic.
modo Qui sum pollicitus ducereTer.
obsides dareCaes.
Prov.
montes auri, i.e. boundless wealthTer.
maria montīsqueSall.
Participle passive
pollicita fidesOv.
Text based on data provided by Perseus Digital Library, with funding from The National Endowment for the Humanities. Original version available for viewing and download at http://www.perseus.tufts.edu