Adjektiv 3. Dekl. einendig (i-Dekl.)

dīligēns dīligentis

Georges, Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch:

dīligēns, entis, Partizipial-Adjektiv mit Komparativ und Superlativ (von diligo), achtsam (Gegensatz neglegens)

I)im Allgemeinen

a)von Personen: aufmerksam, pünktlich, gründlich, gewissenhaft, umsichtig

cautus ac dil.Caes. fr.

praetor dil., severus ac dil.Cic.

dil. ac moderatus duxTac.

a diligenti curiosus distatQuint.

non amo nimium diligentesCic.

qui diligentiores videri volebantCaes.

mit Genitiv

d. veritatis, wahrheitliebendNep.

diligentissimus omnis officii, sehr pflichttreuCic.

verborum (in der Wahl des Ausdrucks) homo diligentissimusGell.

vir litterarum veterum diligentissimus, höchst bewanderter in usw.Gell.

civitas diligentissima iuris, streng auf das Recht, auf gute Rechtspflege sehendPs. Quint. decl.

mit in und Ablativ

tota domus in omni genere dil.Cic.

in philosophia parum dil.Quint.

in ostentis animadvertendis dil.Cic.

quod omnibus in rebus homines diligentes essentCic.

diligentissimus in tradendo LatineQuint.

in (bei) uno Gabinio sunt tam diligentes (gewissenhaft)Cic. de imp. Pomp. 58

mit Dativ

atque etiam Corinthios video publicis equis assignandis et alendis orborum et viduarum tributis fuisse quondam diligentes, hätten pünktlich die Einrichtung beobachtet, durch Steuern der W. u. W. die Pferde zum öffentlichen Gebrauch anzuschaffen und zu ernährenCic. de rep. 2, 36

mit ad und Akkusativus Gerundii oder Gerundivi

ut illis benignis usus est ad commodandum, sic ipse dil. fuit ad reportandumCic. Verr. 4, 6

quem tu ad custodiendum te diligentissimum se fore putastiCic. Cat. 1, 19

diligentior (factus sum) ad declarandam benevolentiam multoCic. ep. 3, 12, 4

mit circa und Akkusativ

qui volunt diligentes circa hoc videriPlin. 31, 56

diligentissimus circa aerarium et militum disciplinamEutr. 8, 7

b)(objektiv) von Dingen, die von Achtsamkeit zeugen

assidua ac dil. scripturaCic.

dil. curaQuint.

industriaPhaedr.

diligentior subtilitasPlin.

II)insbesondere in Bezug auf Vermögen, Hauswesen: genau = wirtschaftlich, sparsam (Gegensatz neglegens oder prodigus)

homo frugi ac diligensCic.

homo parcus et d. (Gegensatz homo prodigus et luxuriosus) Cornif. rhet.

mit in und Ablativ

in re hereditariaCic. II. Verr. 1, 126

mit Genitiv

rei familiari Rutil. Lup. 1, 4Suet. gr. 23

rei suae parcus ac diligens Capit. Anton. phil. 5, 8

mit de (in Betreff) und Ablativ

qui fortasse de alieno neglegentes, certe de suo diligentes eruntPlin. ep. 4, 13, 8

Charlton T. Lewis, An Elementary Latin Dictionary:

dīligēns, entis, adjective with comparative and superlative Participle of diligo, industrious, careful, assiduous, attentive, diligent, accurate, scrupulous, faithful

diligentissimi aratoresCic.

homo, thriftyCic.

serviCic.

in re hereditariāCic.

in ostentis animadvertendisCic.

diligentior ad classem ornandumCic.

omnis offici diligentissimusCic.

veritatisNep.

equis adsignandisCic.

Of things, laborious, faithful

relatio consulisCic.

scriptura conquisitioTac.


Text based on data provided by Perseus Digital Library, with funding from The National Endowment for the Humanities. Original version available for viewing and download at http://www.perseus.tufts.edu