Adjektiv 3. Dekl. einendig (i-Dekl.)
recēns recentis
Georges, Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch:
recēns, entis, frisch, neu, jung (Gegensatz vetus)
I)Adjektiv
A)eigentlich: der Zeitdauer nach
α)absolut
caespesCaes.
lacOv.
aquaOv.
catulus, frisch geworfenesVarro
odiumLiv.
declinationes priscae, iuniores, recentesVarro LL.
Cato, der jüngere (dem Zeitalter nach)Sen.
his recentibus viris, neuere, die vor kurzem gelebt haben und noch lebenCic.
so auch
Graeci recentioresCic. und substantivisch recentiores, die Neueren (von Schriftstellern)Cic.Plin.
memoria (Zeiten) recentiorCic.
epistula recentissimaCic.
daher
recenti rePlaut.Cic. oder recenti negotioCic. oder in recentiICt., auf frischer Tat, sogleich
hanc ipsam recentem novam (rem) devoravit, das Neue, das ihm erst kürzlich zugefallenCic.
neutrum Plural substantivisch
in his ipsis vetusta (längst Vergangenes), recentia (eben Vergangenes)Cic. part. or. 37
β)mit ab und Ablativ: frisch von oder nach = unmittelbar von oder nach, sogleich nach, bald nach
pullus recens a partuVarro
recens a vulnere Dido, die frisch verwundeteVerg.
qui recens ab illorum aetate fuitCic.
viri a dis recentes, unmittelbar von den Göttern abstammendSen.
Hannibalem recentem ab excidio Sagunti Iberum transireLiv.
haec vox est, a qua recens sum, die ich noch frisch im Gedächtnis habeSen.
γ)mit ex und Ablativ: unmittelbar, eben erst aus
cum e provincia recens essetCic. I. Verr. 5
δ)mit in und Ablativ
r. in dolore, noch frisch im SchmerzTac.
recentior in doloreCornif. rhet.
quaedam (verba) in usu perquam recentiaQuint.
ε)mit bloßem Ablativ
recens dolore et irā, eben noch von Schmerz und Zorn bewegtTac.
recens victoriā, sogleich nach dem S.Tac.
ebenso
recens praeturāTac.
tepidā recens caede locus, noch frisch rauchend vom MordVerg.
mit Ablativ der Städtenamen zur Angabe woher?
Regini quidam eo venerunt, Romā sane recentes, unmittelbar von Rom ausCic. ad Att. 16, 7, 1
B)übertragen: den Kräften nach frisch, kräftig, rüstig (Gegensatz defatigatus, fessus, defessus)
von SoldatenCaes.Liv.und andere
verbunden
integri et recentes, recentes atque integriCaes.
von PferdenLiv.Ov.
von Leblosem
animus (consulis)Liv.
clamor, lebhaftesPlin. pan.
recentioribus viribusAuct. b. Afr.
☞Ablativ Singular gewöhnlich recenti, bei Dichtern zuweilen recenteOv. fast. 4, 346
Genitiv Plural gewöhnlich recentium, bei Dichtern bisweilen recentumHor. carm. 1, 10, 2Sil. 15, 601
II)Adverb: frisch, das heißt eben erst, nur, neuerdings, jüngst, unlängst
quod recens audivimusCornif. rhet.
puer recens natusPlaut.
Octavius recens natusSuet. (Plural substantivisch recens nati, NeugeboreneGell.Lact.)
corpora nova et recens nataLact.
animalia recens editaLact.
sole r. ortoVerg.
coria r. detractaSall. fr.
r. ad Regillum lacum accepta cladesLiv.
r. acceptum vulnusTac.
Roma r. conditaSen.
r. domiti IsauriSall. fr. Vergleiche recenter
Superlativ
recentissimePlin. 18, 192Iustin. 30, 4, 8
Charlton T. Lewis, An Elementary Latin Dictionary:
recēns, entis (ablative singular entī; poet. also ente; genitive plural tium; poet. rarely tumHor.), adjective with comparative and superlative, lately arisen, not long in existence, fresh, young, recent
iniuriae memoriaCaes.
amicus, new-madeCic.
omnis conglutinatio recens aegre divelliturCic.
viriCic.
caespitesCaes.
floresHor.
herbaeOv.
prata, greenVerg.
proelium, i.e. of yesterdayCaes.
cladesLiv.
pollicitatioCaes.
arma, newly whettedOv.
umbrae, of persons just deadOv.
recenti re de Mustio auditum est, i.e. forthwithCic.
qui recens ab illorum aetate fuit, just afterCic.
recens a volnere Dido, i.e. with her wound still freshVerg.
ab excidio urbis, fresh fromLiv.
quidam Romā sane recentes, just from RomeCic.
epistula recentiorCic.
recentiore memoriāCic.
attulisti aliud humanius horum recentiorum, modern writersCic.
recentissima tua est epistula Kal. data, latestCic.
annus recentissimusCic.
Senones recentissimi advenarumLiv.
plural neuter as substantive, late events (opp. vetusta)
Figuratively, fresh, vigorous
ut integri et recentes defatigatis succederentCaes.
equitatusCaes.
animus (consulis)Liv.
Text based on data provided by Perseus Digital Library, with funding from The National Endowment for the Humanities. Original version available for viewing and download at http://www.perseus.tufts.edu