8 Pharmaceutria Verg. ecl. 8

Pastorem Musam Damonis et Alphesiboei –

immemor herbarum quos est mirata iuvenca

certantis, quorum stupefactae carmine lynces,

et mutata suos requierunt flumina cursus –

5Illonis Musam dicemus et Alphesiboei.

Tu mihi seu magni superas iam saxa Timavi,

sive oram Illyrici legis aequoris, en erit umquam

ille dies, mihi cum liceat tua dicere facta?

en erit ut liceat totum mihi ferre per orbem

10sola Sophocleo tua carmina digna coturno?

A te principium, tibi desinam: accipe iussis

carmina coepta tuis, atque hanc sine tempora circum

inter victrices hederam tibi serpere laurus.

Frigida vix caelo noctis decesserat umbra,

15cum ros in tenera pecori gratissimus herba;

incumbens tereti Damon sic coepit olivae.

Damon Nascere, praeque diem veniens age, Lucifer, almum,

coniugis indigno Nisae deceptus amore

dum queror, et divos, quamquam nil testibus illis

20profeci, extrema moriens tamen adloquor hora.

Incipe Maenalios mecum, mea tibia, versus.

Maenalus argutumque nemus pinosque loquentis

semper habet; semper pastorum ille audit amores,

Panaque, qui primus calamos non passus inertis.

25Incipe Maenalios mecum, mea tibia, versus.

Mopso Nisa datur: quid non speremus amantes?

Iungentur iam grypes equis, aevoque sequenti

cum canibus timidi venient ad pocula dammae.

Mopse, novas incide faces: tibi ducitur uxor;

30sparge, marite, nuces: tibi deserit Hesperus Oetam.

Incipe Maenalios mecum, mea tibia, versus.

O digno coniuncta viro, dum despicis omnes,

dumque tibi est odio mea fistula, dumque capellae,

hirsutumque supercilium promissaque barba,

35nec curare deum credis mortalia quemquam!

Incipe Maenalios mecum, mea tibia, versus.

Saepibus in nostris parvam te roscida mala –

dux ego vester eram – vidi cum matre legentem.

Alter ab undecimo tum me iam acceperat annus;

40iam fragilis poteram ab terra contingere ramos.

Ut vidi, ut perii! Ut me malus abstulit error!

Incipe Maenalios mecum, mea tibia, versus.

Nunc scio, quid sit Amor: duris in cotibus illum

aut Tmaros, aut Rhodope, aut extremm Garamantes,

45nec generis nostri puerum nec sanguinis edunt.

Incipe Maenalios mecum, mea tibia, versus.

saevus Amor docuit natorum sanguine matrem

commaculare manus; crudelis tu quoque, mater:

crudelis mater magis, an puer improbus ille?

50improbus ille puer; crudelis tu quoque, mater.

Incipe Maenalios mecum, mea tibia, versus.

nunc et ovis ultro fugiat lupus; aurea durae

mala ferant quercus; narcisso floreat alnus;

pinguia corticibus sudent electra myricae;

55certent et cycnis ululae; sit Tityrus Orpheus,

Orpheus in silvis, inter delphinas Arion.

Incipe Maenalios mecum, mea tibia, versus.

Omnia vel medium fiant mare: vivite, silvae!

praeceps aerii specula de montis in undas

60deferar; extremum hoc munus morientis habeto.

desine Maenalios, iam desine, tibia, versus.

Haec Damon: vos, quae responderit Alphesiboeus,

dicite, Pierides; non omnia possumus omnes.

Ducite ab urbe domum, mea carmina, ducite Daphnim.

Carmina vel caelo possunt deducere Lunam;

70carminibus Circe socios mutavit Ulixi;

frigidus in pratia cantando rumpitur anguis.

Ducite ab urbe domum, mea carmina, ducite Daphnim.

terna tibi haec primum triplici diversa colore

licia circumdo, terque haec altaria circum

75effigiem duco: numero deus impare gaudet.

Ducite ab urbe domum, mea carmina, ducite Daphnim.

Necte tribus nodis ternos, Amarylli, colores,

necte, Amarylli, modo, et „Veneris“ dic „vincula necto.“

Ducite ab urbe domum, mea carmina, ducite Daphnim.

80Limus ut hic durescit et haec ut cera liquescit

uno eodemque igni, sic nostro Daphnis amore.

Sparge molam, et fragilis incende bitumine laurus.

Daphnis me malus urit, ego hanc in Daphnide laurum.

Ducite ab urbe domum, mea carmina, ducite Daphnim.

85Talis amor Daphnim, qualis cum fessa iuvencum

per nemora atque altos quaerendo bucula lucos

propter aquae rivum viridi procumbit in ulva,

perdita, nec serae meminit decedere nocti,

talis amor teneat, nec sit mihi cura mederi.

90 Ducite ab urbe domum, mea carmina, ducite Daphnim.

Has olim exuvias mihi perfidus ille reliquit,

pignora cara sui, quae nunc ego limine in ipso,

terra, tibi mando; debent haec pignora Daphnim.

Ducite ab urbe domum, mea carmina, ducite Daphnim.

95Has herbas atque haec Ponto mihi lecta venena

ipse dedit Moeris; nascuntur plurima Ponto.

His ego saepe lupum fieri et se condere silvis

Moerim, saepe animas imis excire sepulcris,

atque satas alio vidi traducere messis.

100 Ducite ab urbe domum, mea carmina, ducite Daphnim.

Fer cineres, Amarylli, foras, rivoque fluenti

transque caput iace, nec respexeris: his ego Daphnim

adgrediar, nihil ille deos, nil carmina curat.

Ducite ab urbe domum, mea carmina, ducite Daphnim.

105Aspice, corripuit tremulis altaria flammis

sponte sua, dum ferre moror, cinis ipse: bonum sit!

Nescio quid certe est, et Hylas in limine latrat.

Credimus, an, qui amant, ipsi sibi somnia fingunt?

Parcite, ab urbe venit, iam carmina, parcite, Daphnis.