8 Plin. nat. 37, 107–117

(32) 107 ↷Egregiaex – 3 egregia om.B.aegreia F². -ria F¹. etiam nuncetiamnunc dhH. -num BFLv(S). nunc etiam a. suafua BS. de a.om. rv(D). topazotopazo BFS. -zio rC. -atio v (item infra). gloria est, ee ego coll. Isid. om.BS. suo rv(D). virenti genere et, cum primumprimum BS. om. rv(D). reperta est, praelataepraelate Fa. -ta L. omnibus. acciditaccidit BS. id (in a) acc- adhv. ad (del.F²) accidat F.om.L. in Arabiae insula, quae Cytiscytis H ex VI 170 (sed lectio incerta). chitis aC. cithis F. chytis Lv. echitif B (an recte? ut eadem insula sit quae Ophiodes Aga- tharchidi, Diodoro, Straboni). vocabaturuocabatur B²S. -bantur B¹. -catur rv(D)., in quamquam BFS. qua rv. devenerantdeuenerant BS. om. rv. Trogodytaetrogodyte a. -dite (ergo- F¹) F. trago- L. praedones famecum (del. H) diutius fame dhv.a.S. etet om.La, tempestate fessipressi Lv.a.S. prae- a., utut BS.om. rv. qui D., cumcum om.dhv.a.H. herbas radicesque foderenteffoderent dhv.a.S., eruerenteruerent S e coni. J. -runt ll. v (D). topazontopazon BS. -zion C. -zum F. -zium r.. 108Xenocrat. ap. S. Ambros. expos. in psalm. CXVIII 16, 41 p. 1182 (Bened.) p. 1438 (Migne). Stephan. Byz. s. v. τοπάζιος. cfr. Plin. supra § 24. VI 169. haec Archelaiarchilai B. sententia est. Iuba Topazumtopazum BFS. -zon G. -zium r. -zion dhC. insulam in Rubro mari a continenticontinenti BLS. -te rv. cfr. IV 64. (V 93); contra III 140. V 28. 78. 140. stadiisstadiis (om.B) ccc ll.v(S). diei nauigatione dhH. CCC abesse dicitdicit BS. tradit rv.; nebulosam et ideo quaesitam saepiusfaepiuf BS. -pe FhaG. -pe a Ldv. navigantibus nomen ex ea causa accepisse, topazintopazin ll.v. -zum d. -zium h.τοπάζεινD. enimenim – 12 quaerendi ll.Isid.v. om.a. topazin – quaerendi del. U 846. cfr. Salm. p. 763^aB. (fortasse deletis iis: topazon ex hac primum e. q. s.). Trogodytarumtrago- dytarum L. trodit- F¹. lingua significationem habere quaerendi. ex hac primum inportatam Berenicae reginae, quae fuit mater sequentis Ptolemaeiptolaemaei B., aba dhv.a.J. Philonephilone S. fil- B. phyl- L. philemone adv.pilemune F. praefecto; regiregi BFS. -gis rD. -gis ac v. mire placuisse et inde factamactam B. statuam Arsinoaearsinoae dhG. -nae B. -noe Fv. arsi L.om.a. Ptolemaeiptolemaei (-laem- B) v. -met F. -lomaei (-mei a) r. add. philadelphi (-dhelphi F. -delfi a. phyladelphi L) rdhv. a.D. cfr. U 847. uxori quattuor cubitorum, sacratam in delubro, quod Arsinoeumarsinoeum D cum U 847 ex XXXVI 68. aureum ll.v. cognominabatur. 109Isid. XVI 7, 9. recentissimirecentiffi B¹. -ssimus F.inalac. usque ad derigitur (v. 8). auctores et circa Thebaidis Alabastrumnabaftrum B. alabastre Lv.a.C. oppidum nasci dicunt et duo genera eius faciunt, prasoidesprasoides D. -den S. -dem v. praffioden B². -de B¹. tra- soide L. -suidu F. atque chrysopteroncrysopterum L. chrysote- dh. dirisoterun F., similesimilem dhv.a.S. chrysoprasochrysopraso hH. cfr. § 113. -asso (cryfo- B) BLd. -asio v. -paro F.. tota enimeius enim tota (om.d) dv.a.S. similitudo ad porri sucum derigiturderigitur B¹. dir- rv.. est autem amplissima gemmarum. eadem solafola Bdhv. -lam F.om. r. nobiliumnobiliffima B¹. -marū B². limam sentit, ceteraecetera a. Naxionaxio H coll. XXXVI 54. -xo B¹Fa. -xiis G. faxo B²Lv. etet (del. G) cotibus 11.(G)H(J). et cote hv. del. S. an e cotibus? cotibus poliuntur. haec et usu atteritur.

(33) 110Isid. XVI 7, 10. (cfr. Diosc. V 159). Solin. 20, 14.Comitaturcomitatur – 12. 13 auctoritate om.a. eam similitudine propior quam auctoritate callainacallaina BS. cfr. index. -ica Solin. et Isid. -ain F. -amis a. -ais Lv., ee BFG. om. rv. viridiuiridis a. -de v.a.G. pallenspalleus a.. nascitur post aversaauerso indie a. Indiae apud incolasinfulas Lv.a.B. Caucasi montis, Hyrcanoshyrcanos – dahas om.B.hyrcanos D cum U 848. phycaros LH. phic- av. pirachos F., Sacas, Dahassacas dahas FS. ac asdathas (-tas G) Lv. sas datas a. sacas (satas d) apud dacas dh. apud sacas et dahas H cum Salm., amplitudine conspicua, sed fistulosa ac sordium plena, sincerioret p. 430, 1 sincerior multo (-toque d) dhv.a.S. nicarior a. praestantiorque multomulto om.Ldhv.a.S. multo – autem om.a. in Carmaniacarmania Bv(C). -minia F. camania L. germ- dh(Isid.)B coll. Solino., utrobique autem in rupibus inviis et gelidisg&idif B., oculioculorum La. figura extuberans leviterque adhaerescensadhaerescens ego. -refunt B¹. -rens rv. de mendo cfr. §117. necnec – p. 431, 1 uitri om.a. ut adnataad- nata ll.S. adgn- hBrot. agn- C. ann- dv. petris, sed ut adposita. 111Isid. XVI 7, 10. quam obquapropter dhv.a.H. rem scandere ad easeam dhv.a.S. pigritiapigria B¹. -ri B². pedum equestres populos taedet, simul et periculum terret; ergo fundisfundif BG. eun- dis F. euntes Ldhv. ee Bdhv. et F. ed L. longinquo incessunt et cumet cum – ex- cutiunt om.B. toto musco excutiunt. hochocque v.a.H. vectigal, hoc gestamenest tamen F. est gestamen dhH Brot. in cervice, digitisdigitif BJ. dici- F. et (ac H) digi- dH. diutius Lv. diuites G(S). -tis D. gratissimum noruntnorunt BLv(S). om. H. inFdhlac. usque ad totus uero (§ 118 init.), sed in §§ 113. 114. 115 praebentdhpauca supplementa ex Isidoro licenter compi- lata., hinchinc BS. hic L. is v. censusfensus L., haec gloria aa del.B². pueritia deiectumdeiectorum v.a.S. numerumdist. ego. praedicantium; in quo varia fortuna quidam ictu primo cepere praeclaras, multimulti Bv. -to L. ad senectamad fenectam BS. in secundo Lv. insectando G. nullas. et venatusuenatus BG. om.Lv. quidem callainiscallainif B¹S. -ain hif B². -aides Lv. -dis G. talis esttalif eft BS. -li Lv. -lis G.. sectura indeinde BS. om.Lv. an lacuna?cfr. § 118. formantur, alias facilesfacilef BS. fragiles Lv(J). cfr. § 121 extr. XXXVI 160.. 112Isid. XVI 7, 10. Solin. 20, 14. optimisoptimus v.a.S. color Bv. odor L. color smaragdi, ut tamen appareatappareat – -13 effe BS. -ret ex alieno est Lv. alienum esse quod placeatplaceat BS. -ant Lv.. inclusae decorantur auro, aurumqueaurum quae B. nullae magis decent. quae sunt earum pulchriores, oleo, unguento, etiametiam ll.S. et etiam v. et C. mero colorem deperdunt, vilioresutilioref B. constantius repraesentantrepraesentant Lv. fe praeftant BD. (an constantia eius prae- stant? cfr. § 199)., neque est imitabilior alia mendaciomendacio G. -atio B. aut mendacior Lv. vitri. sunt qui in Arabia inveniri easeaf BLv. prassiū a. dicantdicant LaG. -cunt Bv. inin – uocant om.a. nidis avium, quas melancoryphosmelancoryphos B e Solino. -pof B. -cholicos Lv. vocant.

(34) 113Isid. XVI 7, 4. (Th. lap. 37?). – cfr. Plin. supra § 77. Solin. 52, 62.Viridantium et aliaet alia – 4 prasius om.a. plura sunt genera. viliorisuiliorif BS. -rique est L. -ris est G. -ri est v. turbae prasiusprasius dhv. -ftaf B. -ssius L. (add.dh pro uiri- ditate coloris ē sed uilis; cfr. Isid.)., cuius alterum genus sanguineis punctispuncinis a. abhorret, tertiumtertium est dhH Brot. virgulis tribus distinctumdistinct. uirgulis (om. tribus) dh. candidiscandidif BadhH. est candidum Lv.. praefertur hishis om.a. chrysoprasoschrysoprasos ego. -sus S. -sius v. -afo Ba. crysoprassius L. porri sucumporri sucum om.a. et ipsa referensreferenf BG. -nte Lav., sedsed Lav. & B. haechaec BG. hec a. et Lv. paulum declinantemdeclinantem a. -ante BL. -ans v. -at J. (fort. candidis praefertur his, chrysopraso ... referente, set hac paulum decli- nante, abl. absol.). a topazo in aurum. huic109 et amplitudo ea est, ut cymbia etiam exex om.a. ea fiant, cylindri quidem et& ego. a B¹. om. rv. creberrimecreberrime S cum vet. Dal. -mi (creuerr- B¹) B. celerrime Lav.. 114Isid. XVI 7, 11. Solin. 33, 20. Prisc. perieg. 882. –

(35) Indiaindia has av.a.G. et has generat et nilionnihilion B., fulgorefulgore – 11 nasci om.a.fulgore BG. -ris Lv. ab ea distantemab ea diftantem BS. si ante habeas Lv. hebeti ac G. brevibreui B G. -uis Lv. et, cumcum Lv. om.B. intueare, fallacifallacis v.a.G.. Sudines dicitdicit BG. uero dicit Lv. et in Siberofibero BS. syuero Lv. Atticaegalatiae U 849 e Procop. de aed. 5, 4. flumine nasci. est autem color fumidae topazi aut aliquando melleaemellę B. -lie a.. Iuba in Aethiopia gigni tradittradit et v.a.G. in litoribus amnis, quem Nilum vocamus, et inde nomen trahere. –

(36) non tralucetnon tralucet om.a.ad antecedd. referuntBD. molochitismolochitif BLS. -tis tralucet a. -tes dh(lac. expleta ex Isid.)B. malach- v.; spissius viretuir& BJ. -ens Lav. uirens et crassius (-ior Isid.)quam smaragdus dhH (sumzpta ex Isidoro, qui sua sumpserat ex Solino, apud quem crassius pro spissius uiret). abab BS. a rv. colore malvae nomine acceptonomen accepit dhIsid., reddendis laudata signis etet – 2 medicamine om.dhlsid. infantuminfantium av.a.S. custodia quodamquequedam quae a(?). quadam Lv.a.S. pericula BaS. -la ipsorum Lv. innato contra pericula medicaminepost medicamine inseruit nasci- tur in arabia H exdhIsid.. –

(37) 115Diosc. V 159. Isid. XVI 7, 8. Th. lap. 34. Dionys. perieg. 724. 784. cfr. Orph. Lith. 267 sqq. κηρ.. p. 141.Viretpro uiret – totus uero (§118) ex Isidoro haec substitueruntdh: iaspis de greco in latinum (lamium d) uiridis gēma interpretatur Ias quippe uiride pena- sin gēma int'pr. Est autem uiridis sicut smaragdus. s; crassi coloris. species ei' XVI. et saepe tralucet iaspis, etiametiam BJ. -am si rv. victauicta J. -ta aG. uifa B. uictis a a. -tus a Lv. multis antiquitatis gloriamgloriam BJ. tamen glo- rv. retinensretinet a.. plurimaeplurima a. ferunt eameas a. gentes, smaragdo similemsimile a. Indiindice (-cae v) cyprii Lv.a.G., Cypros duramdurant a. dicunt Lv.a.G. glaucoqueglaucum pinguemque Lv.a.G. pingui, Persae aërieris a. similem, quaequae BJ. om. r v. ob id vocatur aërizusa; talis et Caspiacafpia BG. aspia a. iaspis Lv. est. caerulea est circaeft circa B(L?)J. om.av. Thermodontem amnem, in Phrygia purpurea et& BS. om. rv. in Cappadocia ex purpura caerulea, trististriftif BS. om.Lv. inalac. usque ad 10 sed mi[nus].amisos G. -iffof B. thracia Lv. atque non refulgens. Amisos Indicae similem mittit, Calchedoncalche- don H. -chadon BD. (cfr. § 73. 72). chalcidia Lv. -cidon G. -cedon Lugd. turbidam. sed minus refert nationes quam bonitates distinguere. 116Diosc. V 159. Orph. Lith. 613. optimaoptima BaJ. -ma ergo Lv. quae purpurae aliquidali- quit B¹. quicquam Lav.a.S. habet, secunda quae rosae, tertia quae smaragdi. singulisfingulif BaS. -lis autem Lv. Graeci nomina ex argumento dedere. quarta apud eos vocatur boriaboria Lav(S). -rea C. doria B., caelo autumnali matutino similis; haechaec BaD. et haec Lv. erit illa, quaequae uocatur Lv.a.D. aërizusaarizufa B. eri- a. diciturdicitur aD. -c&ur B.om.Lv. hic add. fit autem et (del. D)sub diuo sicut et smaragdi aD.. [similissimilis – p. 433, 1 uiolas Lav. om.B.uncos ego posui. est et sardae, imitata et violas]. non minus multae species reliquae suntfunt B (L?) S. om.av., sed omnes in vitium caeruleaecaerulae B. ceraulea a., utut B (a?) S. et L. aut v. crystallochryrtallo B. similisfimilif BD. -les rv. aut myxis, item terebinthizusatereben- thiszusa a.hie add. inproprio ut arbitror cognomine uelut e multis eiusdem generis composita gemmis Lav.a.D. del. U 851.. quam ob rem praestantiores funda cluduntur, ut sintut fint BS. ut a. id est Lv. del. H. ab utraque parte BS. om.Lv. inalac. usque ad nitor (v. 6). patentes ab utraque parte nec praeternec praeter BS. nec patentes (del. v)praeterquam Lv. margines quicquamquicquam BS. om.Lv. auro amplectente. 117Th. lap. 23. Martial. epigr. V 11, 1. vitium in iisiis v. if B¹LD. hif B². est et brevis nitor necnec BS. et rv. longe splendescensrfplendefcenf BS. -dentes a. -dens Lv. et salet sal – p. 434, 9 aegyptia om.a. et quaequae – omnia BJ. omnia quae in ceteris Lv. ceteris omnia. et vitroet uitro – 9 continet Lcod. Poll.v. om.B.cfr. § 96. 83. 199. adulterantur, quod manifestum fit, cum extra fulgorem spargunt atque non in se continent. reliquasreliquaf BD. cfr. U 852. nec in (del. G) diuersa (-sae G) quae (quas C) Lv. sphragidasfphragidaf Bv. stra- L. vocant, publico gemmarum nominenomine BD. dominio in (del. Bas.) Lv. his tantum dato [quoniamquoniam – signent Lv. om.B. uncos posui cum U 852. optime signent].