1 Plin. nat. 30, 1–13

(1) 1Magicas vanitates saepius quidem antecedenteantecedente VGRdTfH. -tes E¹. -tis E²v. operis parte, ubicumque causae locusque poscebant, coarguimus detegemusquedetegi- musque V²e corr.d. etiamnum. in paucis tamen digna res estres est Erv. res VGR. re dT., de qua plura dicantur, vel eo ipso quod fraudulentissimafraudelentissima VG. fraudendiss- E. artium plurimum in toto terrarum orbeorbi V¹GR¹. -bis E. plurimisque saeculis valuit. auctoritatem ei maximam fuisse nemo miretur, quandoquidemquandoque R¹df. sola artium tres alias imperiosissimasperiosissimas VGd. humanae mentis complexa in unam se redegitredigit VGR¹dfH.. 2natam primumprima (om. e) VG. e medicina nemo dubitabitdubitabit D cum U 655. -auit VGRE. -ant f. -at d(?)v. acac Erv. ae V¹G. a r. specie salutari inrepsisse velut altiorem sanctioremquesanctiorem quam E. -que quam v. a. H. medicinam, ita blandissimis desideratissimisquedesiderantissimisque VGdEVen. promissis addidisse vires religionisreligiones R¹T., adad om.VR¹. quas maxime etiam nunc caligatcalligat VG. alli- E. humanum genus, atque, ut hoc quoque successeritsuccesserit CFW Müller p. 26. -ssit vet. Dal. sugges- serit Erv. -ggerit rGT., miscuissemiscuisset R¹d. artes mathematicasmathematicas artes VRS., nullo non avido futura de sese sciendi atque ea ee Erv. om. r. caelo verissime peti credente. ita possessis hominum sensibus triplici vinculo in tantum fastigiifastigi V². -idi d. fasdi V¹. fas R¹. adolevitadolebit dr. adel- R., ut hodieque etiam in magna parte gentium praevaleat et in oriente regumgrecum VG. ///reco R¹. regibus imperet.

(2) 3Diog. Laert. prooem. 2. 8.Sine dubio illic orta in Perside a Zoroastre, ut inter auctores convenit. sed unus hic fuerit an postea et alius, non satis constat. Eudoxuseudoxius d., qui inter sapientiae sectas clarissimam utilissimamque eam intellegi voluit, Zoroastrenzoroastren S. -trem dEv(D). -ten rG. hunc sex milibus annorum ante Platonis mortem fuisse prodidit; sic et Aristoteles. 4Isid. VIII 9, 1. Hermippus, qui de tota ea artearte ea VRdS. diligentissime scripsit et viciens ccentum (pro cen- tena) ll.v. milia versuum a Zoroastre condita indicibus quoque voluminum eius positis explanavit, praeceptorem, a quo institutum diceret, tradidit Agonacenagonacen d²v(S). agan- d¹. agonaecen VG. -neiscen (antea -naecen) Re corr. abonacem T. azonacen E. -cem G. az .... (reliquis margine abscisis) r., ipsum vero quinque milibus annorum ante Troianum bellum fuisse. mirum hoc in primis, durassedurase V¹G. memoriamme- moriam REv. eorum rGT. artemqueartem eamque dT. tam longo aevo, nonnon ego. om. ll.v. commentariis intercedentibusintercidentibus VGdS. non intercedentibus (-cid- rH) R(?)v(J)., praeterea nec claris nec continuis successionibussuccisionibus VGR¹. custoditam. 5quotusquutus G. quot tulis E. istos v. a. G. enim quisque hominumhominum ego. cfr. IX 71. com- muni dTv. commi VGR.om.ErG. auitu saltem cognitos habethabent VG., qui soli nominanturco- gnominantur R (?) Ev. a. S., Apusorum et Zaratum Medos Babyloniosque Marmarum et Arabantiphocumarabantiphocum VGdTfH. -tephocum R. -tipphocum (-ochum E) Er. arabem hippocum v. autaut dfH. au RFG. ab T.inVras. om.Erv(D). Assyriumassy- rium dfH. -um uero v. asirium rGFT. Tarmoendamtarmoandam T. -oenidam E. zarmocenidam v. a. H., quorumquorum – 9 monumenta (-nim- S) Erv. om. rGTf. nulla exstant monumenta? maxime tamen mirum est, in bello Troiano tantum de arteea arte Rdv. a. G. ea silentium fuisse Homero tantumque operis ex eadem in Ulixis erroribus, adeo ut veluel ego. de VGR¹d¹. om. rv. (an potius id?). totum opus non aliunde constet, 6cfr. Cic. de divin. I 41, 91. siquidem Proteaprotea rC. -thea Ev. propterea VGd. praet- R. et Sirenum cantus apud eum non aliter intellegi volunt, Circean uolunt, in Circe? utique et inferum evocatione hoc solum agi. nec postea quisquam dixit, quonamquonam RdVerc. quoniam VGVen. quo Ev. modo venisset Telmesumtelme- sum ll.J. -misum S coll. V 107. -messum v., religiosissimaman religiosissimam in? urbem, quandoquandam E. quon- v. a. B. transisset ad Thessalas matresmatres V¹GRdTfH. urbes V²Ev., quarumdist. U. cognomen diu optinuit in nostro orbe, alienaalienae v. a. J. gentigenti dT. -tis Erv. -te VGRfU. cfr. XXIX 90. Troianis utiqueitaque Erv. a. S. temporibus Chironischyronis r. cyr//nis R. medicinismedicis V²R¹d. contentaecontentae & ego. -tae a V. (-ta ea S). -te & RdT.-tea G. -ta et ErG(D). -ta esset B. -ta est v. et solo Marte fulminantifulminanti ego. -nati V¹GR¹d. -nante rv.. 7cfr. Diog. Laert. prooem. 5. mirormior V¹G. minor V². equidem Achillis populis famamfamem V¹. eius in tantum adhaesisse, ut Menander quoque, litterarum subtilitati sinesine ErG. sin r. in v. aemuloaemulo VGdG. //mulo R. adem ulo Er. eadem telmesso v. genitus, Thessalam cognominaret famulam complexam ambages feminarum detrahentium lunam. Orphea putarem e propinquo artempropinquo artem ego. -pinquorum (-quin- G) VGd. -quo eam J cum Gron. -quo R(?)Ev(D). primum intulisseintulisse RdEv. pert- VGS. prot- f. ad vicinauicina VGRdTfH. -nas Erv. -nam U cum Gron. usque superstitionissuperstitionis ego. cfr. XXXVII 123. -ones Ev. -onem RdTH. -stitutionem VG. acae VG. a S cum Gron. medicinaemedicine G. -na S cum Gron. provectumprouectum VGRdTFS. profe- Ev. an prouectam? cfr. § 13. XXVI 20. (contra XXXVII 54)., si non expersexpers// V. -si T. -sis R¹Gv. a. G. sedes eius tota Thracethracem T. tracen VGE. magices fuissetfuissent V¹GR¹.. 8primusprimum VGR¹., quodquod om.EG. exstetexstat G., ut equidem invenio, commentatuscommentitus E. estest VGRdTS. om.EG. erat v. de ea Osthanes Xerxen regemregem dErv. -gem in- uenio ex (et R) V¹GR. -gem ex V². Persarum bello, quod isis dv. si VGR. his Er. Graeciae intulit, comitatus ac velut semina artis portentosae sparsitsparsit RU. isp- VGdT. insp- S. sparsisse rG. aspersit C. -sisse Ev. obiter infectoinficto VG. interfecto Ev. a. C., quacumque commeaveratcommeauerat Re corr. v(U). commoa- E. commemorat f. commeauerant (cum- VG) rS., mundo. diligentiores paulo ante hunc ponunt Zoroastrenzoroastren S. -sten VGR¹d. -strem rv(D). alium Proconnensium. quod certum est, hic maxime Osthanesostanes VGEre corr. ad rabiem, non aviditatem modo scientiaescientiam VGR¹d. eius, Graecorum populos egit. quamquam animadvertoanimaduerfo V¹Gd. -er/// R¹. summamsummo E. litterarum claritatem gloriamquegloriamus R¹G. ex ea scientia antiquitus et paene semper petitam. 9certe Pythagoras, Empedoclesemperpeducles VGd., Democritus, Platoplaton R. placon d. ad hanc discendam navigavere exiliis verius quam peregrinationibus susceptis, hanc reversi praedicavere, hanc inin Erv. om. r. arcanis habuere. Democritus Apollobechenapollobechen dfrH. -chem VGTD. -che R. -llonecen E. -nicem v. Coptitencoptiten dH. -tem VGfD. copiten RT. captidenent (-itenent r) Er. -nem v. et Dardanum ee REv(U). et rSJ. Phoenicephoenice v(U). -cen R. -cem SJ. phenicae E. -cen dT. phonicen VG. inlustravit voluminibus Dardani in sepulchrum eius petitis, suis vero ex disciplina eorum editis. quae recepta ab ullisaliis v. a. S. hominum atque transisse per memoriam aeque ac nihil in vita mirandum est; 10Isid. VIII 9, 2. in tantum fides istis fasque omne deest, adeo ut quiqui om.E. cetera in viroinquit uiro E. probant, haechanc E. opera eius esse infitienturinfitientur ego. infici- ll.v. cfr. II 112. VI 23.. sed frustra. hunc enim maxime adfixisse animis eameam Erv. eadem r. dulcedinemdulcedine d. constat. plenumque miraculi et hoc, pariter utrasque artes effloruisse, medicinam dico magicenque, eadem aetate illamaetate illam (ilium E) Ev. -atelle G. etatella d. -lle V¹. & pelle R. et apelle V². Hippocratehippocraten d. -tem E. -ogratem G., hanc Democrito inlustrantibus, circa Peloponnensiacum Graeciae bellum, quod gestum est a trecentesimoan excidit uicesimo? urbis nostrae anno. 11cfr. Pauli apost. epist. ad Timoth. II 3, 8. est et alia magices factio a Mosemose v. muse E. -sę r. musa d. mus/// R. mus V. et Janneet ianno E. etiamne d. -num v. a. G. et Lotape aclotape ac ll.Brot.(U). -pea v. a. B(HS). iotape G. iochabela B. Iudaeis pendens, sed multis milibus annorum post Zoroastrenzoroastren RS. -rem rv.. tanto recentior est Cypria. non levem et Alexandrialexandria R. Magni temporibus auctoritatem addidit professioniprofessionis E. -ne V¹Gd. secundus Osthaneshostanes E. osta- r ostea- VGR. comitatu eius exornatus, planeque, quod nemo dubitet, orbem terrarum peragravit.

(3) 12Extant certeitaque (pro certe) Ev. a. H. et apud Italasitalos E. -les VG. gentes vestigia eius in XII tabuliseius cinxit talibus VGd. nostris aliisque argumentis, quae priore28,17 volumine exposuiexposuit E.. DCLVIIDCLII VGR¹d. demum anno urbisorbis V.om.R¹. Cn. Cornelio Lentulo PP. om.RE.. Licinio Crasso cos. senatusconsultum factum estest om.R¹E., ne homo immolaretur, palamque fitfit VGRdTfJ. om.Erv(D). fuit H(U). et S. an eft, ut XVIII 104. XXVIII 118. XXIX 11, vel fit?, in tempus illutillud G(U). filiut (fil- R) ll. filuit v(S). illud ut J. sacra prodigiosasacri prodigious v. a. G (HS). celebratacelebrata ErG(D). -tio rTfH..

(4) 13Dion. Halic. I 38. Solin. 21, 1. – (Sueton. Claud. 25 coll. cum Sueton. Tib. 36.) Tacit. ann. II 32.Gallias utique possedit, et quidem ad nostram memoriam. namque Tiberii Caesaris principatusprincipatu V²e corr. sustulit Druidas eoruman earum? et hoc genus vatum medicorumque. sedsed G. cfr. IX 104. ipse ll. per SC J non apte coll. Sueton. Tib. 36 et Claud. 25. an exciderunt aliqua, ut expulit. sed? quid ego haec commemorem in arteartem VGv. a. G. oceanum quoque transgressa et ad naturae inane pervectaperlecta VG.? Britannia hodieque eam adtonitaattonite (anto- E) REv. a. S(U). celebrat tantis caerimoniis, ut dedisseudidisse VG. Persis videri possit. adeo ista toto mundo consensere, quamquam discordidiscordia E. et sibi ignoto. necnon Ev. a. H. satis aestimari potestpost E., quantum Romanis debeatar, quiquis R. sustulere monstranostra E., in quibus hominem occidere religiosissimum erat, mandi vero etiam saluberrimumsaluberrimum erat VGRd..