63 Plin. nat. 2, 154–159

(63) 154(10) cfr. Lucret. II 998. – (14) cfr. Cic. leg. II 56. 63. – (18) Tertull. test. an. 4.Sequitur terra, cui uni rerum naturae partium eximia propter merita cognomen indidimus maternae venerationis. sic hominum illa, ut caelum deidiei F¹a. dies F²o, quae nos nascentes excipit, natos alit semelque editos et sustinetet sustinet ego. sustinet et ll. -net dyv semper, novissime conplexa gremio iam a reliqua natura abdicates, tum maxime ut mater operiens, nullo magis sacra meritosacra (-ro F¹) merito RF¹H cum Dal. -ramento r. om.o quam quo nos quoque sacros facit, etiam monimenta ac titulos gerens nomenque prorogans nostrum et memoriam extendens contraultra coni. Haupt. brevitatem aevi, cuius numen ultimum iam nullis precamurimprecamur d²va. G irati grave, tamquam nesciamus hanc esse solan quae numquam irascatur homini. 155(22) cfr. Plin. XVIII 1. 2. – (186, 2) cfr. Sen. NQ VI 28, 1. – (4) Plin. XXIX 74.aquae subeunt in imbres, rigescunt in grandines, lumescunt in fluctus, praecipitantur in torrentes, aer densatur nubibusin nubibus o, furit procellis: at haec benigna, mitis, indulgens ususqueusibusque R²S mortalium semper ancilla, quae coacta generat, quae sponte funditeffundit R²S, quos odores saporesque, quos sucos, quos tactusquos iactos FR¹E¹a, quos colores! quam bona fide creditum faenusfaenus S. fe- aH. foe- rv. om.oz reddit???ddit d¹. dedit al. reddit d². dedit R¹a. ??? F¹! quae nostranostri va.S causa alit! pestifera enim animantiaan animantia alit? certe tacite supplendum est, vitali spirituuitalis spiritus Fd¹Tea habentehabent F² culpamculpa RaT: illi necesse est seminasemi nata pv et om.FdE¹a excipere et genita sustinere; sed in malis generantium noxa est. illa serpentem homine percusso amplius non recipitamplius non FradoS. non ampE(?)G. (non recipit amp- v) poenasque etiam inertium nomine exigit. illa medicas fundit herbas et semper homini parturit. 156quin et venena nostrinostrae o miseritammisertam F²R(?)G. -ta v. -rie ita od³ instituisse credi potest, ne in taedio vitae fames, mors terrae meritis alienissima, lenta nosnos d²E²pv(D). om.rS consumeret tabe, ne lacerum corpus abruptaobrupta F¹.abruta R¹. obr- dTa dispergerent, ne laquei torqueret poena praepostera incluso spiritu, cui quaereretur exitus, ne in profundo quaesita morte sepultura pabulo fieret, ne ferri cruciatus scinderet corpus. ita est, miserita genuit id, cuius facillimo haustu inlibato corpore et cum toto sanguine exstingueremur, nullo labore, sitientibus similes, qualiterquo taliter va.G defunctos non volucresuolucres dTov. ris rG, non feraefere dEpv(D). -re F¹R¹aTo. -ra F²R²G attingerentattingerentTopv(D). -ret FR²a³G. -re r terraequeterrae quo D servaretur qui sibi ipsiipsi E(?)a³oC.-se rv periisset. 157(17-19) cfr. Plin. XVIII 2. 3. XXXIV 138. verumet ut uerum F²R²va.H fateamurfateatur F¹R¹aVen.: terra nobis malorum remedium genuit, nos illud vitae facimusfacimus Ffa. fati- R¹. fecimus R²E(?)ov venenum. non enimnos enim F²ova.H et ferro, quo carere non possumus, simili modo utimur? nec tamen quereremur merito, etiamsi maleficiimaleficti R¹a causa tulisset. adversus unam quippe naturae partem ingrati sumus. quasquasi oa³va.H non ad delicias quasque non ad contumelias servitseruiat ova. H homini? in maria iacitur aut, ut fretafr&ia R admittamus, eroditureroditur ll. G. eluitur oB. erudi- v. erui anon. ap. B. elidi- C. effodi- S (et dist.) cum Rhnkenio. al. cō-mittit epditur R²ad marg.. aquisaliquis F², ferro, igniigni (-ne T) ligno FdTao. ligno igni (-ne v) E(?)v(S). ligno RpG, ligno, lapide, fruge omnibus cruciatur horis multoque plus, ut deliciis quam ut alimentis famuletur nostrisnostris (nīs) FRE²G(S). nis E¹a. ???nis d.om.o.nostris. nisi H. (n???ris famul- pv). 158etet R¹E²d²G(S). etiam R². om.Fd¹H. i E¹a. illi op. illa zv. ut Jeconi.S tamen quae summa patiturpatitur opG. -iaturll.v(H) atque extrema cutea cute FraS tolerabilia videanturuidentur op: penetramus in viscera, auri argentique venas et aeris ac plumbi metalla fodientes, gemmas etiam et quosdam parvulos quaerimus lapidesdist. va.S scrobibus in profundum actis. viscera eius extrahimus, ut digito gestetur gemma, quoquod²opSalmant. quam E²v. om.rS. cfr. Rück 3 p. 238 petiturpetimus E(?)zva.S. quot manus atteruntur, ut unus niteat articulus! si ulli essent inferi, iam profecto illos avaritiae atque luxuriae cuniculi refodissent. et miramur, si eadem ad noxam genuit aliqua! ferae enim, 159credo, custodiunt illam arcentque sacrilegas manus. nonnonne a³va.H inter serpentes fodimus et venas auri tractamus cum veneni radicibus? placatiore tamen deaea R² ob haecob hoc Eava.S. add.utimur F²G, praem. v, quodque om.FdR¹a.an ac caedes? omnes hi opulentiae exitus ad scelera caedesque et bella tendunt, quodquequodque (-que a R²) ll.S. quamque C. quaeque v sanguine nostro rigamus insepultisque ossibus tegimus, quibusque om.E(?)va.S tamen velut exprobrato furore tandem ipsa se obducit et scelera quoque mortalium occultat.