6 Plin. nat. 24, 23–36

(14) 23Diosc. III 88. – Pl. iun. 47, 1. 68, 3. 35, 5.Similis hammoniaci natura atque lacrimae, probandaedist. ego. cfr. nota ad XXV 130. ut diximus. mollit, calefacitcalfacit EXH., discutit, dissolvit.12,107 claritati visus in collyriis convenit, pruritum, cicatrices, albugines oculorum tollit, dentium dolores sedat, efficacius accensum. prodest dyspnoicisdypsanoicis Vd. dyptin- X., pleuriticispleureticis Xv. a. G. -ricis E., pulmonibus, vesicis, urinae cruentae, lieni, ischiadicis potum – sic et alvum solvit –, articulis et podagrae cum pari pondere picis aut cerae et rosaceo coctumcoctum ll. v. an illitum? cfr. Diosc.. maturat panos, extrahit clavos cum melle; sic et duritias emollit; lienilienis Vd. cume aceto etet EXv. cum r. cera Cypriacypra V. vel rosaceo efficacissime inponitur. lassitudines perungui cum aceto et oleo exiguoque nitro utile.

(15) 24Diosc. I 79. – Pl. iun. 72, 16. Diosc. eupor. I 236. II 142.Et styracissyracis Vd. naturam in peregrinis arboribus exposuimusdi- ximus (pro exposuimus) Xv. a. G.. placet praeter illa, quae diximus, maxime12,124 pinguis, purus, albicantibus fragmentisfragmentis Vdv. ftrange- E. ftringe- X.. medetur tussi, faucibus, pectoris vitiis, vulvae praeclusae duritieveduritiaue fXVen. laboranti, ciet menses potu adposituqueadpositoque E. -tu X., alvum mollit. invenio potupotum V. modicomodicae E. tristitiam animi resolvi, largiorelargiori d. -reque X. contrahi. sonitus aurium emendatemendat dEXv(J). -ati V¹. -ari V². -are S. infusuinfusu v. -sum ll.XG(S). -sus vet. Dal., strumas illituillitu v. - tum ll.XG(S). -tus vet. Dal. nervorumque nodos. adversatur venenis, quae frigore necentnecent ego. noc- ll.v. cfr. XXV 151, de mendo XVIII 196 extr. (idem fortasse XXIII 43. 87 scribendum)., ideo et cicutae.

(16) 25Diosc. III 80.Pl. iun. 92, 2. 91, 12. 97, 16. 77, 14.Spondyliumspon- dylium S. -ion v. -dilium ll. -ion X. una demonstratum infunditur capitibus phreneticorumfreneticorum VX. et lethargicorum, item capitis doloribus12,128 longis cum oleo vetere; bibitur et in iocinerum vitiisdist. ego e Diosc.ueteri d., morbo regio, comitialibus, orthopnoicis, vulvarum strangulatione, quibus et suffitu prodest. alvum mollit. illinitur ulceribus, quae serpuntserpent E. -tibus (del. quae) v.a.Brot.an serpant?, cum ruta. 26Pl. iun. 16, 15. flos auribus purulentis efficaciter infunditur, sed sucus, cum exprimitur, integendus est, quoniam mire adpetitur a muscis et similibus. radix derasa et in fistulasfistula VX. coniecta callum earum erodit. auribus quoquequoque om.d. instillatur cum suco. datur et ipsa contra morbum regium et in iocineris vitio et vulvarum. capillos crispos facit peruncto capite.

(17) 27Diosc. I 20. – I 91.Sphagnossphagnos Verc. (G). -non C. -acnos V²E². spagnos X. phagos dE¹. phaonos V¹. -agnos v. splachnon B e Diosc. sive sphacosphacos VX. sive bryonbrion V. -os X. et in Gallia, ut indicavimus, nascitur, vulvis insidentiuminsidentium ll.v.(D). decocto insid- C e Diosc. utilis, item12,108 genibus et feminum tumoribus mixtus nasturtio et aquae salsaeaqua salsa Ev. a. S. tritus. cum vino autem etautem et VdTXJ. autem ac fEH. ac G. ant v. resina sicca potus urinam pellit celerrime. hydropicos inanit cum vino et iuniperis tritus ac potus.

(18) Terebinthiterebinti V (ut plerumque) Ven. ther- X. folia et radix collectionibus inponuntur. decoctum eorum stomachum firmat. semen in capitis dolore bibitur in vino et contra difficultatem urinae, ventrem leniterle- uiter EX. linit V. emollit, venerem excitat.

(19) 28Diosc. I 86. Pl. iun. 41, 13–16. Marc. 16, 66. cfr. Vi- truv. II 9, 17. Cels. III 22 p. 111. Plin. XXXI 63. XXV 94.Piceae et laricis folia tritalac. indic. J e Diosc. sic fere explen- dam: inflammationibus medentur, trita. … et in aceto decocta dentium dolori. prodestprodest ll.XJ. prosunt v. prosunt, prodest D. cinis corticum intertriginiintertrigini ES. -nibus X. -nia d. -ni et Vv (J)., ambustis; potus alvum sistit, urinam movet, suffitu vulvas corrigit. piceaepicee X. -ce V. folia privatim iocineri utilia sunt drachmae pondere in aqua mulsa potapotata d.. silvas eas dumtaxat, quae picis resinaeque gratia radantur, utilissimas esse phthisicisptisicis X. phi- V. aut qui longa aegritudine non recolligantrecolligantur essatis V. -tur esse satis d. vires satis constat et illum caeliceli X. caeri V. ceri d. aëra plus ita quam navigationem Aegyptiam proficere, plus quam lactis herbidos per montium aestiva potus.

(20) 29Diosc III 165. 166. 165.Marc. 26, 38.Chamaepitys Latine abigaabiga EG. auiga X. aiuga v. vocaturlatine – uocatur om.Vd.uocatur G. uocatur dicitur EX. appellatur diciturque v. propter abortuspropter abhortus V. abortus propter EX. (fortasse abortus propter Latine abiga uocatur, ut omis- sionis causa simul patefiat. cfr. Müller de stilo p. 16)., ab aliis tus terrae, cubitalibus ramis, flore pinus et odore. alteraalter V. breviorbreuis est X. aluior V¹. albior V². leuior B e Diosc. et incurvaincurua VdX. -uae E(?)v., … similislac. ego indicavi; exciderunt foliis aizoo. cfr. Diosc.. tertia eodem odore et ideo nomine quoque, parvola, cauliculocauliculo dEC. col- VB. -lycula (-llic- v)Xv. digitali, foliis scabris, exiliblls, albis, in petris nascens, omnes herbae, sed propter cognationem nominis non differendae. prosunt adversus scorpionum ictus, item iocineriiocineris VX. inlitae cum palmis aut cotoneis; renibus et vesicae decoctum earum cum farina hordeacea. 30Marc. 30, 43. (54). 25, 23. morbo quoque regio et urinae difficultatibus ex aqua decoctae bibuntur. novissima contra serpentesserpentes Xv. -tis ll.S. an serpentia (sc. ulcera)? cfr. Diosc. et § 15, nisi forte Plinius con- fuditἕρπηταςetἑρπετά. valet cum melle; sic et adposituapposita Xv. a. H. vulvas purgat. sanguinem densatum extrahit potapotata d.. sudores facit perunctis ea, peculiariter renibus utilisutilis est Xv. a. G.. fiunt ex ea et hydropicis pilulae cum ficoficu dv. a. H. alvum trahentes. lumborum dolorem victoriati pondere in vino finitfinit VEXv. fanat dT. et tussim recentem. mortuosan emortuos? partus ex aceto cocta et potaet pota VdH. pota EX. -taque v. eicere protinusstatim dT. dicitur.

(21) 31Diosc. IV 163.Cum honorecum honore (-nere X) EXv. om. rT. et pityusa simili de causa diceturdicitur VX., quam quidamquidem V. in tithymalithitimalli X. intym- V. fuit ex V. genere umerant. frutex estest om.Vd. similis piceae, flore parvo, purpureo. bilem et pituitam per alvum detrahit radix decocti hemina aut seminis lingulalingula v(Brot.). -lam V²X. lincu- V¹. ligula dEVerc. in balanis. folia in aceto decocta furfuresfurfuris V. cutis emendant, mammas quoque mixtomixta, dT. an recte? rutae decoctoruta decocta dT. et torminaturbina Vd. et serpentium ictusictus emendant X. et in totum collectiones incipientes.

(22) 32extr.: cfr. Th. H. IX 2, 2.Resinam suprae supra EXv.a.S(D). dictis arboribus gigni docuimus et genera eiuseius et EXv. eius r. et nationes in ratione vini ac postea in,14,122 arboribus. summae species duae, sicca et liquida. sicca16,38 e pinu etet pinu X. piceapice V. fit, liquida terebintho, larice, lentisco, cupresso; nam et haehae VfS. he X. eae TEv. ea d. ferunt in Asia acac VXS. et rv. Syria. 33Diosc. I 92. 91. 90.cfr. Pl. iun. 37, 24. falluntur qui eandem putantputant eam esse picem atque laricem V. esse e picea atque larice; picea enim pinguempingue Vd. et turisturis dEB. tursi V. tyrsi X. (et – modo om. v). modo sucosam fundit, larix gracilem ac melleimelli V. colorisliquoris E(?)v.a. S. sed cfr. Diosc. et XVI 43., virusuerius EX. redolentem. medici liquida raro utunturdist. v.a.S. et in ovo fere, ee G. om. ll. v. larice propter tussim ulceraque viscerum – necnec Vdv.. ut E. et X. pinea magnopere in usuusus VX. –, ceteris non nisi coctis. et coquendiequoquendi V. genera satis demonstravimus.16,54 34Th. H. IX 2, 2. 3. Arborumin arborum v.a.D. de nudo ablat. cfr. XIX 80. (an potius arborum in?)dist. v.a.D. differentia placet terebinthina odoratissimaodorantissima E. atqueatque EXv. quae r. levissima, nationum Cypria et Syriaca, utraque mellis Attici colorecolores et V¹. -ris et V²., sed Cypria carnosior crassiorquecrassiorque (-uoc V) VdTD. sic- ciorque EXv.. in sicco genere quaeruntquerunt X. quaesunt Vd. ut sit candida, pura, perlucida, in omniin omni EXV. nomini V. -na d. autem ut montana potius quam campestris, item aquiloniaadaquilonia V. potius quamquam quae X. ab alio vento. resolvitur resina ad vulnerum usus et malagmata oleocum oleo dT., in potionesin petiones V. im- petigines dT. -positiones X. amygdalis amaris. 35Marc. 17, 13. (16, 16). Cels. IV 8. natura in medendo contrahere vulnera, purgare, discutere collectionesdist. H.. lenitlenit ego. item ll. v. pectoris vitiauia V. terebinthinaterebinthina uncis inclusit J. lac. statuit S.; inliniturinlinitor V. eademdist. ego. cfr. XXXV 195. calidacallido E. candida X membrorummemorbum V. doloribus spasticisquespasticisque (f man. Dal.?) v. spatiatisque VdS. -ia usque EX. – in sole abluiturabluitur ego auelli- VdTfS. euelli- EX.man. Dal. illini- v (puncto post sole posito). cfr. XXVIII 244. XXXII 35. 85. XXXIV 113. XXI 125. XXX 38. – et totis corporibus mangonumangonum V. maxime curacrura Vd. ad gracilitatema gracilitate Vd. emendandam, spatiis ita laxantium cutem per singula membra, capacioraque ciborum facienda corpora. 36proximum locum optinet e lentisco. inest ei vis adstringendiuis et adstringendi V., movet et ante ceteras urinam. reliquae ventrem emolliuntemolliunt Xv. mo- (-tur V) ll. G., cruda concocunt, tussim veterem sedant, vulvae onera extrahunt etiam suffitae. privatim adversantur visco, panos et similia cum sebo taurino et melle sanantsanat Vd.. palpebras lentiscina commodissimecommodissima Vd. replicat, fractis quoque utilissima et auribus purulentis, item in pruritu genitalium. pinea capitis vulneribus optime medetur.