42 Liv. 26, 42

1hac oratione accensis militum animis, relicto ad praesidium regionis eius M. Silano cum tribus milibus peditum et trecentis equitibus, ceteras omnes copias – erant autem viginti quinque milia peditum, duo milia quingenti equites – Hiberum traiecit. 2ibi quibusdam suadentibus, ut, quoniam in tris tam diversas regiones discessissent Punici exercitus, proximum adgrederetur, periculum esse ratus, ne eo facto in unum omnes contraheret, nec par esset unus tot exercitibus, Carthaginem Novam interim oppugnare statuit, 3urbem cum ipsam opulentam suis opibus, tum hostium omni bellico apparatu plenam – ibi arma ibi pecunia, ibi totius Hispaniae obsides erant –, 4sitam praeterea cum opportune ad traiciendum in Africam, tum super portum satis amplum quantaevis classi et nescio an unum in Hispaniae ora, qua nostro adiacet mari. 5nemo omnium, quo iretur, sciebat praeter C. Laelium. is classe circummissus ita moderari cursum navium iussus erat, ut eodem tempore Scipio ab terra exercitum ostenderet et classis portum intraret. 6septimo die ab Hibero Carthaginem ventum est simul terra marique. castra ab regione urbis, qua in septentrionem versa est, posita; his ab tergo – nam frons natura tuta erat – duplex vallum obiectum. 7etenim sita Carthago sic est: sinus est maris media fere Hispaniae ora, maxime Africo vento oppositus, ad duomilia et quingentos passus introrsus retractus, paulo plus mille et ducentos passus in latitudinem patens. 8huius in ostio sinus parva insula obiecta ab alto portum ab omnibus ventis praeterquam Africo tutum facit. ab intimo sinu paeninsula excurrit, tumulus is ipse, in quo condita urbs est, ab ortu solis et a meridie cincta mari; ab occasu stagnum claudit paulum etiam ad septentrionem fusum, incertae altitudinis utcumque exaestuat aut deficit mare. 9continenti urbem iugum ducentos fere et quinquaginta passus patens coniungit. unde cum tam parvi operis munitio esset, non obiecit vallum imperator Romanus, 10seu fiduciam hosti superbe ostentans, sive ut subeunti saepe ad moenia urbis recursus pateret.