12 Lact. inst. 5, 12

1Quid iis facias qui ius vocant carnificinas veterum tyrannorum adversus innocentes rabide saevientium? et cum sint iniustitiae crudelitatisque doctores, iustos se tamen ac prudentes videri volunt, caeci et hebetes et rerum et veritatis ignari. 2adeone vobis, o perditae mentes, invisa iustitia est, ut eam summis sceleribus adaequetis? adeone aput vos perit innocentia, ut ne morte quidem simplici dignam iudicetis, sed supra omnia facinora habeatur nullum facinus admittere pectusque AUCTORES 11J cf. Rudorffium, Ueber den liber de officid proconsulis (sc. Ulpiani), Act. Academ. Berol. anni 1865 (ed. a. 1866) pag. 259 ss. B(G)RHSPV] 1 hac R 2 quanto] quae (s. l. add. B2) quanto BH maioris BH 3 pariunt H 4 adhibere H cruciatos B1, corr. B3 menbra HV 5 ireparetur sic R, paretur V 7 post quos s. I. non B* ad] Si ad H 8 erudivit S desiderent R quia B', corr. B3 9 homii cid*e (i er.) V contra pios] contrarios Y iuriampia (corr. m. 2) P .- – ,. 10 iuries (exp. m.2) P 11 domitiu H pro CONS. LIB VII. P Vll – (te m. 1?) S 12 scripta R diceret B1, corr. B5 affici ex effici vel offici corr. B3, ad**fici (of er.) H 13 confiterent P 14 quid iis facias] quoduis faciant H his BSV rcarnificinasl B3 et veterum S 15 rabidae BarRSPV saevienum HI, seuiunt in mg. H2 sunt H 16 crudelitatisq; (q; postea add.) V iustos in mg. V se] se esse P 17 et ante veritatis] ac H, fort. recte 18 perditam H 19 aput – ut ne] quo vos per innocentiam ne H 20 iudicatis H a (S)[ed] supra omnia incipit codicis G pag. 103 (37), cuius in verss. 1-11 nonnulla legi poterant 21 omne Y. parum ab omni sceleris contagione praestare? 3et quoniam communiter cum deorum cultoribus loquimur, liceat per vos bene facere vobiscum: haec est enim lex nostra, hoc opus, haec religio. si vobis sapientes videmur, imitamini, si stulti, contemnite aut etiam ridete, si libet: nobis enim stultitia nostra prodest. quid laceratis? quid adfligitis? 4non invidemus sapientiae vestrae: hanc stultitiam malumus, hanc amplectimur, hoc nobis credimus expedire, ut vos diligamus et in vos ipsos qui odistis omnia conferamus. 5est apud Ciceronem non abhorrens a vero locus in ea disputatione quae habetur a Furio contra iustitiam. quaero inquit, si duo sint, quorum alter optimus vir, aequissimus, summa iustitia, singulari fide, alter insigni scelere et audacia, et si in eo sit errore civitas, ut bonum illum virum sceleratum facinerosum nefarium putet, contra autem (eum) qui sit inprobis simus, existimet esse summa probitate ac fide, proque hac opinione omnium civium bonus ille vir vexetur rapiatur, manus ei denique auferantur, effodiantur oculi, damnetur vinciatur uratur exterminetur egeat, 6postremo iure etiam optimo omnibus miserrimus esse videatur, contra autem ille inprobus laudetur colatur, ab omnibus diligatur, omnes ad eum honores, omnia EPITOME 4-7] c. 48, 10 (errori). 11. AUCTORES 11] de re publ. III 17, 27. B(G)RHSPV] 1 cogitatione S 2 licet H 3 vobis Heumannus est om. R 4 vobis bis Px, alt. expwnx. P2 5 [a]u[tem] G nobis P tdd. 6 prodeest B 9 qui odistis] quod istis S et B abhorrendus B, abhorrens ut vid. S1, oberrans in ras. corr. S1 10 quam H habeatur B a Furio om. P 11 sunt H 12 post vir s. I. alter B3 13 insigui* fs er.) H, insignis edd. pr. et om. S eos H 14 ut om. H facinorosum HS 15 eum ante qui add. Baiterus, ante existimet Moserus, ante esse cod. Monac. Lact. 16 aestimet H; existimetur Heumannus **probitate (in er.) B ac] et H 17 pro qua H, proque S opinionem P propterque hanc opinionem Kayserus rapiatur nexetur pag. 459, 20 18 rapietur H ei denique] eidem quoque B auferatur S effodiantur (pr. fit. ras. ex c ? m. 2) P 19 uratur om. H 20 miserrimus omnibus B 21 improbus in mg. V – a Colatur incipit codicis G pag. 104 (38). paene tota lecta laudetur colatur] videtur P 22 diligatur om. H imperia, omnes opes, omnes undique copiae conferantur, vir denique optimus omnium existimatione et dignissimus omni fortuna iudicetur: quis tandem erit tam demens qui dubitet utrum se esse malit? 7profecto quasi divinaret quae nobis mala et quo modo eventura essent propter iustitiam, hoc posuit exemplum. haec enim populus noster patitur omnia errantium pravitate. 8ecce in eo est errore civitas vel potius orbis ipse totus, ut bonos et iustos viros tamquam malos et impios persequatur excruciet damnet occidat. 9nam quod ait neminem esse tam dementem qui dubitet utrum se esse malit, ille quidem ut is qui contra iustitiam disserebat, hoc sensit, malle sapientem malum esse cum bona existimatione quam bonum cum mala. 10a nobis autem absit haec amentia, ut falsum vero anteponamus. an boni nostri qualitas ex populi pendebit erroribus quam ex conscientia nostra et iudicio dei? aut aliqua nos felicitas inliciet umquam, ut non potius veram bonitatem cum omni malo quam falsam cum omni prosperitate malimus?

ut loquitur Plautus, suam vero prudentiam prudentes: relinquant nobis stultitiam nostram, quam vel ex hoc apparet esse sapientiam quod eam nobis invident. 12quis enim stulto invideat nisi qui ipse sit stultissimus? illi autem non sunt adeo EPITOME 14-23] c. 48, 10 s. AUCTORES 19] Curcul. I 3, 22. EXPILATORES 13 s.] Lucifer pag. 299,12 s. 16] idem 299,13s. 20 s.] idem 299, 17. 21. B(G)RHSPV] 1 undique cod. Cic., denique C copiae – denique om.P 2 vir om. G dignissimus et H 3 fortuna] fortuna optima cod. Cic., vix rede 4 quid j ubiputet qui# j dubiputet B2 6 proposuit H 7 omniu H ecce] atque H 9 malos et om. V et crutiet H 10 tande dementem H, tamdelllimelltem (3 vel 4 litt. erasae, quarum prima fuerat r) Y 11 dubitat P rille] 82 quidem ut is om. H [his] G, his S 12 mallift S2 16 illiciet umquam felicitas 8 inliceat R 19 sirbil V sibi sua codd. Plauti regna habeant B habeat V suas] sibi codd. Plauti 20 loquimur Bl, corr. B2 21 appareret H in apparet esse sa desinit codicis G pag. 104(38) 22 quod] qu'i'a* (i m. 2) V invidiat V 23 sit ipse H stulti ut stultis invideant, sed ex eo quod accurate, quod sollicite persecuntur, stultos non esse concedunt. 13cur enim tam crudeliter saeviant nisi quia metuunt, ne in dies invalescente iustitia cum diis suis cariosis relinquantur? si ergo cultores deorum sapientes sunt et nos stulti, quid metuant ne sapientes inliciantur a stultis?