17 Cic. Tusc. 2, 39–41

39non minus autem exercitatum talia fere supple Po. cum ap. Ennium exercitum sit idem ac 'vexatum'. : ubi tantum luctus continuatur,tantum luctum continuatus GKR tantus luctus continuatus V sed s et alt. s in r. Vc aut 1 tantum luctus continuatur ς vide quam non flebiliter respondeat, rationem etiam adferatadferat X -at Vvet curquur G aequoaquo G¹ animo sibi ferendum sit:

Quiqui V álteri exitiúmexitum G¹V¹ (corr. G¹V²) parat,

Eum scíre oportet síbi paratum,paratum Bentl. paratam péstem ut participét parem.

abducetabducit V² Patricoles, credo, ut conlocet in cubili,cubiculi X (sed cubiculi K²) ut volnus obliget.non obliget K (2) siquidem homo esset; sed nihil vidi minus.vidiminus Vc vidimus X quaerit enim, quid actum sit:

Elóquereeloquere Rrec ut v eloquere, rés Argivum proélio ut se sústinet.

Non pótestpotis Dav. ecfariecfari hecfari haecfari GR (h del. 1?) tántum dictis, quántum factis súppetit

Labóris.

quiesce igitur et volnus alliga.alliga (ss. ²) V etiamsi Eurypylus posset, non posset Aesopus:

Ubi fortuna Hectórishaectoris X ( aectoris R) nostram acrem áciem inclinatám . .dedit in fine add. Bergk

et cetera explicat in dolore; sic est enim intemperans militaris in forti viro gloria. ergo haec veteranus miles facere poterit, doctus vir sapiensque non poterit? ille vero melius, ac non paulo quidem. 40Sed adhuc de consuetudine exercitationis loquor, nondum de rationeexercitationis... 25 ratione in mg. add. et sapientia. aniculae saepe inediam biduum aut triduumtridium G ferunt; subduc cibum unum diem athletae: Iovem, athletae iov.] hletae i in r. Iovem alt. iovem exp. R1?Vvet om.add. ² Olympium,olimpium V (iu in r. c) eum ipsum, cui se exercebit,exercebit V¹ inplorabit,impl. RK² ferreferre ex facere(?) K² se post ferre add. V1 aut c ft. recte (cf. p. 346, 7) non posse clamabit. consuetudinis magna vis est: pernoctant venatores in nive in montibus; uri se patiunturpatiuntur. Inde Ω corr. Dav. cf. p. 439,25 (locum fort. ante l. II scriptum. Comm. p. 26) pernoctant venatores in nive, in montibus uri se patiuntur. inde (del. hoc Lb. vide Sey.) pugiles eqs. alii (Se. Jb. d. ph. V. 24 p. 246) Indi; pugiles caestibus contusi ne ingemescunt ingemescunt] alt. e in i corr. quidem. 41sed quid hos, quibusquibus add. Olympiorum victoria consulatusconsolatus X ( ss. Rrec) ille antiquus videtur? gladiatores, aut perditi homines aut barbari, quas plagas perferunt! quo modo illi, qui bene instituti sunt, accipere plagamplaga G malunt quam turpiter vitare! quam saepe apparet nihil eos malle quam vel domino satis facere vel populo! mittunt etiam volneribus confecti ad dominos, qui quaerant quid velint: si satis is factum sit, se velle decumbere.decŏmbere R¹ quis mediocris gladiatorgradiator X (corr. RK1?K²Vrec) ingemuit, quis vultum mutavit umquam? quis non modo stetit, verum etiam decubuit turpiter? quis, cum decubuisset,decubisset R¹ ferrum recipere iussus collum contraxit? tantum exercitatio meditatio consuetudo valet. ergo hoc poteritpoterit VSamnis, spurcus homo, vita illa dignus locoque Lucil. 150 “; vir natus ad gloriam ullam partem animi tam mollem habebit, quam non meditatione et ratione conroboret? crudele gladiatorum spectaculum et inhumanum non nullis videri solet, et haudhaud V (ha in r. et d ex c1 autc) adhuc (adhoc K)X scio an ita sit, ut nunc fit; cum vero sontes ferro depugnabant, auribus fortasse multae, oculis quidem nulla poteratporterit G¹ esse fortior contra dolorem et mortem disciplina.