42 Cic. Verr. 2, 1, 107–109

107 ↷Iure, legibus, auctoritate omnium qui consulebantur, testamentum P. AnniusP. Annius VSD (in mg. D ‚al. C‘) fecerat non improbum, non inofficiosum, non inhumanum: quodsi ita fecisset, tamen post illius mortem nihil de testamento illius novi iuris constitui oporteret. Voconia lex te videlicet delectabat. Imitatus esses ipsum illumipsum illum VSDpr: illum ipsum Kδ Prisc. C. VoconiumC SDp al.: om. V (Div. §22: §111 infra), qui lege sua hereditatem ademit nulli neque virgini neque mulieri: sanxit in posterum, qui post eos censores census esset, ne quis heredem virginem neve mulierem faceret. 108In lege Voconia non estfecit fecerit“, neque in ulla praeteritum tempus reprehenditur nisi eius rei quae sua sponte tamtam V: om. SDp rell. scelerata etet codd.: ac Asc. (§5 supra) nefaria est ut, etiamsi lex non esset, magnoperemagnopere VSD (Act. Pr. §22): magno opere Iord. vitanda fuerit. Atque in hishis V: is π: om. SDΨ ipsis rebus multa videmus ita sancta esse legibus ut ante facta in iudicium non vocentur; Cornelia testamentaria, nummaria, ceterae complures, in quibus non ius aliquod novum populo constituitur, sed sancitur ut, quod semper malum facinus fuerit, eius quaestio ad populum pertineat exex Vp: om. SDΨ: (a certo Asc.) certo tempore. 109De iure vero civili si quis novi quid instituitinstituerit Prisc. contra codd., is nonnon Vς Prisc.: SD: om. G2Lq et in lac. p omnia quae ante acta sunt rata esse patieturpatietur V Asc.: patitur SDp al.? Cedo mihi leges Atinias, Furias, FusiasFusias SDp al.: nufias V, ipsam, ut dixi, Voconiam, omnis praeterea de iure civili: hoc reperies in omnibus statui ius quo post eam legem populus utatur. Qui plurimum tribuunt edicto, praetoris edictum legem annuam dicunt esse: tu edicto plus amplecterisamplecteris VSD: compl. bδ quam lege. Si finem edicto praetoris adferunt Kalendae Ianuariae, cur non initium quoque edicti nascitur a Kalendis Ianuariis? an in eum annum progredi nemo poterit edicto quo praetor alius futurus est, in illum quo alius praetor fuit regredietur?