14 Cic. Balb. 32–33

32EtenimEtenim] At enim Naugerius (2) quaedam foedera exstant, ut CenomanorumCenomanorum Madv.: genumanhorum P1GE: germanorum P2BH rell., Insubrium, Helvetiorum, Iapydum, non nullorum item ex Gallia barbarorum, quorum in foederibus exceptum est ne quis eorum a nobis civis recipiatur. Quod si exceptio facit ne liceat, ubi non sit exceptum, ibinon sit (est Bait.) exceptum ibi suppl. Madv.: ibi necesse est licere ubi non est exceptum Naugerius necesse est licere. Ubi est igitur inin suppl. Halm: exceptum Hbς ed. R.: in foed. Gad. exceptum Reid foedere Gaditano, ne quem populus Romanus Gaditanum recipiat civitate? Nusquam. Ac sicubi esset, lex id Gellia et Cornelia, quae definite potestatem Pompeio civitatemcivitate coni. Mueller, fort. recte donandi dederat, sustulisset. „Exceptum“, inquit, „est foedus, Si quidsi quid b ed. V. (§ 33): si quidem codd. sacrosanctum est.“ Ignosco tibi, si neque Poenorum iura calles (reliqueras enim civitatem tuam) neque nostras potuisti leges inspicere; ipsae enim te a cognitione sua iudicio publico reppulerunt. 33Quid fuit in rogatione ea quae de Pompeio a Gellio et a Lentulo consulibus lata est, in quo aliquidin quo aliquid Pantagathus: in qua aliquid HG2b: in qua aliqua aliquid rell. sacrosanctumsacrosanctum secl. Madv, tuetur Reid exceptum videretur? Primum enim sacrosanctum esse nihil potest nisi quod populus plebesve sanxitsanxit Madv.: sanxisset codd.: fort. sanxerit (ut l. 14 fecit codd. pro fecerit); deinde sanctiones sacrandae sunt aut genere ipso† aut genere ipso Baiter: sed cf. de Or. ii, §§ 103,306 aut obtestatione et consecratione legis aut poenaeatque obt, et consecr. legis aut poena Madv.: poenae denuntiatione Lübbert: poen. irrogatione LangeNum atque poenae?, cum caput eius qui contra fecerit consecratur. Quid habes igitur dicere de Gaditano foedere eius modi? utrum capitiscapitis Ant. Aug.: a capitis codd. consecratione an obtestatione legis sacrosanctum esse confirmas? Nihil omnino umquam de isto foedere ad populum, nihil ad plebem latum esse neque legem neque poenam consecratamconsecratam Mueller: sacratam Paul: gratam codd. (ratam bς, gratam vel ratam Par. 7774): latam Angelius: rogatam Madv. esseneque legem ... consecr. esse codd. habent post latum esset l. 20: pos' dico conloc. Ernest.: om. Reid dico. De quibus igitur etiam sietiam igitur si PB latum esset ne quem civem reciperemus, tamen id esset quod postea populus iussisset ratum, nec quicquam illis verbis Si quid sacrosanctum estest scripsi: esset esse codd.: est esse edd. exceptum videretur, de iis, cum populus Romanus nihil umquam iusserit, quicquam audes dicere sacrosanctum fuisse?